Tess Merlot bezingt het leven met verve
Als geboren en getogen Nederlandse klassieke Franse chansons uitbrengen, je moet het maar durven. Tess van der Zwet, bekend onder de artiestennaam Tess Merlot, ging die uitdaging aan nadat dat idee ontstond tijdens een regenachtig weekend in Parijs met haar geliefde. In maart van dit jaar kwam haar nieuwe album Chante la vie uit, dat ze ten gehore brengt tijdens haar show Tess Merlot chante la vie.
Tess Merlot is al enkele jaren actief als chansonnière. Wellicht een kleine niche in de met pop- en rapmuziek overladen Nederlandse muziekindustrie, maar wel één die door programma’s als Chansons! in populariteit is gegroeid. In 2017 bracht ze samen met Les Moutons het album met de toepasselijke titel Chansons pour non-francophones uit, gevolgd door haar debuutalbum Tess Merlot in 2021. Merlot, dochter van een sierkweker, maakte haar musicaldebuut in De Schone van Boskoop over de kwekerswereld. Na een tour door onder andere Australië, bracht ze in maart 2024 het album Chante la vie uit. De plaat bestaat vooral uit liedjes die ze schreef met haar pianist Guillame Marcenac, maar ook met de Parijse tekstschrijfster Zoé Simpson.
Van Brel tot Bakvislied
Merlot trapt af met de klassieker ‘La Vie en rose’ van Édith Piaf, voor elke chansonliefhebber een echte meezinger. De setlist is een mooie mix van haar eigen nummers en een paar klassiekers van enkele ‘grote meesters’ van het Franstalige lied: Jacques Brel, Charles Aznavour en de in Nederland relatief onbekende George Brassens. De grote ‘tranentrekkers’ passeren de revue voor de pauze, na de pauze is het tijd voor meer swingend repertoire.
Tussendoor vertelt Merlot over de betekenis en de achtergrond van de verschillende nummers, wat erg fijn is voor de gemiddelde Nederlander met matige kennis van de Franse taal. Vooral de verhalen achter ‘Une passante’, haar naar eigen zeggen ‘bakvislied’ dat ze schreef nadat ze spontaan verliefd werd op een muzikant die ze zag spelen in de Leidse Schouwburg, en ‘Mandoline’, over Tess die het muzikale verleden van haar oma ontdekt, maken indruk. Daarnaast zingt ze een Nederlandse versie van het nummer ‘Ma maison’, dat ze schreef toen haar ouderlijk huis werd verkocht, speciaal voor haar in de zaal aanwezige vader. Het lied doet qua tekst en melodie sterk denken aan het bekende nummer ‘Het dorp’ van Wim Sonneveld, dat ook een Franstalig origineel heeft.
Een intieme setting en een prachtige stem
Theater Concordia in Haastrecht, een charmante kleine zaal uit begin twintigste eeuw, is zeer geschikt voor de intieme setting die een dergelijk concert nodig heeft. Merlot wordt vergezeld door een klein gezelschap: haar vaste pianist Marcenac en vier strijkers.
De zangeres voelt de vrijheid om grapjes te maken, te dansen en spontaan uit te wijden tijdens een achtergrondverhaal. Zelfs de aanwezige recensent van 8WEEKLY wordt kort aangesproken, in de hoop dat zij niks zal schrijven over haar moeders veel te grote schoenen die Tess noodgedwongen moet dragen (en die in de loop van de show ook uit gaan).
De zangeres zingt prachtig, zuiver en vol gevoel. Ook als de toeschouwer het Frans niet machtig is, weet zij mede door de korte uitleggen tussendoor de emotie van het lied zeer goed over te brengen. Haar repertoire is duidelijk geïnspireerd door de klassieke Franse chansonniers. Covers van oude nummers weet zij net wat frisser en eigentijdser over te brengen dan het origineel, zelfs de toegift; de jaren 70 meezinger ‘Voici les clés’ van Gérard Lenorman. Dit doet je afvragen hoe zij nummers van de huidige generatie chansonnières, zoals Angèle, Louane, Pomme of Clara Luciani, zou vertolken.
Een nieuwe generatie liefhebbers
In de jaren 70 en 80 was het Franstalige lied erg populair onder jonge Nederlanders, maar die populariteit is langzaam vervaagd. Het is mooi om te zien dat jonge mensen als Tess Merlot het Franse lied omarmen, eigen maken en zo een bijdrage leveren aan de bekendheid van het chanson. Tess Merlot is een aanrader voor iedereen die houdt van mooie, verhalende liedjes. Of je nou moeiteloos een boek van Honoré de Balzac leest of met een zwaar accent nog net ‘au revoir!’ tegen de Parijse ober kan zeggen, je begrijpt direct de emotie die Tess Merlot wil overbrengen. En dat is het allerbelangrijkste.