Songs die per draaibeurt beter worden
Mark Lanegan was lid van grungegroep Screaming Trees. De band uit Ellensberg, Washington voltooide acht langspelers. De zanger werkte naast het werk voor de groep ook aan soloplaten. Het debuut The Winding Sheet verscheen in 1990 en was een melancholiek meesterwerk. Zijn nieuwe cd Gargoyle is een groeibriljant.
De Amerikaan vergaarde bekendheid door zijn diepe, bronstige stem én was berucht door zijn groot gebruik van verdovende middelen. Op de lijst van bekende muzikanten die snel het leven zouden laten, scoorde hij boven Keith Richards.
Anno 2017 is Lanegan al jaren afgekickt en heeft gezongen met een onafzienbare reeks artiesten. Duke Garwood, Isobel Campbell, Mad Season, The Twilight Singers, Melissa Auf Der Mauer, Queens Of The Stone Age, Moby en The Walkabouts zijn wat namen waar hij mee werkte. De zanger mag zich graag afficheren als een wat mopperende vijftiger, maar de concerten beginnen tegenwoordig op tijd en met een zekere regelmaat is er nieuw zelf geschreven materiaal.
The last man standing
Gargoyle telt tien nummers. Opener ‘Death’s Head Tattoo’ komt gruizig op gang en klinkt alsof Lanegan de keel schraapt en pas daarna de regels van de tekst vindt. De gitzwarte woorden dood, wapens en “prayer for the last man standing” vinden een weg op een bijna opgewekte melodie. Het nummer vraagt om tijd, dwingt de luisteraar bijna de repeatknop in te drukken.
Ook de negen volgende songs zitten vol details die met slechts een of twee keer luisteren veelal verborgen blijven. ‘Nocturne’ begint met een dwingende ritmesectie, het intro krijgt tijd en even lijkt het alsof Bernard Summer van New Order een gastrol heeft gekregen. De volle bastonen fladderen door het nummer. Lanegan zingt over het missen van zijn liefje en vraagt zich af of ze ook naar hem verlangt.
Blik over de schouder
‘Beehive’ komt aardig in de buurt van de dansvloer. De track heeft kale, monotone drums, een harde bastoon en Lanegan zingt in de refreintjes over lang vervlogen gebruik en de keren dat hij stoned muziek maakte. ‘Sister’ is een wat ‘kleiner’ nummer waarin de Amerikaan de vocale registers opentrekt om een dierbaar familielid toe te zingen. ‘Goodbye To Beauty’ is een rustpunt. Bij een akoestische gitaar wordt de ballade naar een schor, hees en emotioneel einde gezongen. In ‘Drunk On Destruction’ werpt ex-junk een blik over de schouder en kijkt terug op de destructieve gevolgen van het gebruik van hard drugs. ‘Nocturne’ was de eerste singel die van het album werd getrokken.
Op Gargoyle zijn er gastrollen voor Greg Dulli, Josh Homme en Duke Garwood. De Engelse liedjessmid Rob Marshall schreef aan zes liedjes mee. Bij vroegere releases had Lanegan soms de hulp van vrienden nodig om de platen af te krijgen. Bij Gargoyle is duidelijk dat hij geniet van de samenwerking. Muzikanten mogen invloed hebben op de muziek en musiceren het muzikale palet van het album naar diepere kleuren en klanken.
Gargoyle is een groeibriljant. De nummers geven langzaam de muzikale geheimen prijs. Het album verdient een plek bij het allerbeste werk van Mark Lanegan. Het schijfje vraagt tijd en die investering betaalt zich uiteindelijk uit. Lanegan heeft een wonderlijk energiek en divers album gemaakt. Het is aan de luisteraar om te investeren in deze tien muzikale parels.
