Poëzie van Nederlandse bodem

Norbert de Beule is een dichter die zijn achtergrond geen geweld aandoet. Zijn carrière startte hij als godsdienstleraar. Tegenwoordig is hij fulltime dichter wat hem al diverse prijsnominaties heeft opgeleverd. Jacobus Bos debuteerde al in 1969 met verhalen. Inmiddels zijn er diverse dichtbundels verschenen die soms ook een prijsnominatie opleverde. Zien nieuwe bundel lonkt wederom naar een prijs.

De waan en zin van het bestaan

Jacobus Bos publiceert al sinds 1969. Zijn debuut was een verhalenbundel. Sinds 1987 verschenen er dichtbundels van zijn hand: hij is derhalve geen onbekende in dichtersland. Zijn debuutbundel verwierf zelfs een nominatie voor de C. Buddingh’-prijs.

In deze nieuwe bundel, waarvoor hij een werkbeurs ontving van het Nederlandse Letterfonds, heeft Bos slechts één thema. In een vijftal subonderwerpen gaan deze gedichten over een man op leeftijd die terugblikt op zijn leven. Humor en het roeren van diepere gedachten worden gevat in de beeldende taal van de poëzie.

Niet iedereen is de kapitein van zijn ziel.

Van een schip dat reddeloos ten onder gaat

terwijl de kapitein op de voorplecht staat.

Zwaaiend naar iedereen die hem gadeslaat

zonder dat iemand iets voor hem kan doen.

Tot de zee zich schuimend boven hem sluit.

(fragment uit ‘Als geen ander’)

In bovenstaand fragment beschrijft Bos treffend de onmacht van het naderende onheil terwijl er vele toeschouwers machteloos toekijken. Een beeld dat op zoveel situaties van toepassing is. Bos is in staat in heldere woorden een beeld keihard op het netvlies te zetten. Je voelt de ontreddering van de kapitein en ziet de schuimende zee die hem verzwelgt. Het is een voorbeeld van de heldere verbeeldingskracht van deze dichter in zeer leesbare taal. Een fijne bundel om met kleine leesmomenten van te genieten.

Vigor anorexia – Een misboek

Een bundel met gedichten bevat over het algemeen pagina’s met dichtregels, die vooral de linkerkant van het papier vullen en soms zelfs in een heel smalle strook weergegeven zijn. In de bundel van De Beule zien we ook pagina’s die van links tot rechts volledig gevuld zijn zoals in een roman: meer in een verhalende lijn dan in een dichtvorm. De Beule verkent hierbij de grenzen van de poëzievorm.

Wat moet je verwachten van een gedichtenbundel, die de ondertitel “Een misboek” draagt? Voor eenieder die met een Christelijk geloof is opgevoed – zoals Katholicisme, Protestantisme of Hervormd – die geschreven misboeken als basis kent, zal direct denken aan devote teksten. Voor iedereen die zich daardoor zou laten afschrikken, is er een geruststellend woord. Voor de gelovige, die alleen maar devote teksten wenst, is er een waarschuwing. De Beule weet in zijn bundel Vigor anorexia niet alleen qua vorm de grenzen op te zoeken maar ook inhoudelijk.

Iedereen die met een open geest dit misboek in de vorm van een dichtbundel weet te lezen zal soms verbaasd worden en een andere keer vol humor gevoed worden. De Beule hangt een beetje naar de vorm van een misboek, maar weet voldoende elementen toe te voegen die daar weer vraagtekens bij zetten. Hij steekt nergens de draak mee maar heeft de nodige humor in zijn teksten, die soms de vorm volgen van elementen die in een kerkdienst naar voren komen.

Verwacht van De Beule niet altijd diepgravende teksten die gevuld zijn met geloof, maar laat je verrassen door humor, zoals in onderstaand fragment:

Op elke bladzijde een onafgewerkt verdriet.

Winkelwagenverdriet

één met scheve pootjes

Kriep, kriep

Dichtertje kiest altijd het verkeerde winkelwagentje.

Met dit soort teksten kiest De Beule met regelmaat voor korte mijmeringen, die rechtstreeks uit het dagelijks leven lijken te komen. Met alle andere elementen, zoals lange, verhalende, dichtende teksten en dan weer echte strofen, weet deze dichter alle grenzen op te zoeken. Het maakt dit misboek tot een aangename verrassing.

De waan en zin van het bestaan	Vigor Anorexia
Auteur: Jacobus Bos	Auteur: Norbert De Beule
Uitgever: Wereldbibliotheek	Uitgever: Atlas Contact
Prijs: 20,99	Prijs: 21,99
ISBN: 9789028427846	ISBN: 9789025457204
Beoordeling: 4 sterren	Beoordeling: 4 sterren