Vrolijke mallemolen met een tragisch randje

Door de bizarre en op het eerste gezicht totaal ongeloofwaardige plot wordt Cosi beschouwd als Mozarts meest frivole opera, maar het einde heeft iets wrangs. Ferrando en Guglielmo zijn met hun geliefden in Napels waar zij de trouw van hun liefjes bezingen. De oudere Don Alfonso bespot hun jeugdige zelfverzekerdheid en stelt dat trouw van vrouwen niet bestaat. Om hem van het tegendeel te overtuigen, proberen zij verkleed elkaars verloofdes te verleiden, wat natuurlijk lukt. Aan het eind van de opera volgt de ontmaskering. De stellen trouwen daarna nog wel, maar van een feest is amper sprake. Iedereen is een illusie armer. Alfonso speelt hierbij een dubbelrol. Enerzijds waarschuwt hij de jonge geliefden, anderzijds verliezen de jongeren door zijn machinaties hun onschuld. Alfonso, hier voortreffelijk pijprokend neergezet door Garry Magee, is een cynische moralist die de jongeren wil laten zien dat de vrouwen allemaal hetzelfde zijn. 

Mooie klankbalans in draaiend decor
Het Zwitserse regisseursduo Jossi Wieler en Sergio Morabito situeert de opera in een vakantiekamp in de jaren vijftig. Het vernuftig ronddraaiende decor is een ware mallemolen die afwisselend de slaapkamer van de meisjes, de eetzaal en de woonkamer toont. Wanneer de jongens vertrekken en de meisjes ze vrijwel meteen vergeten, is dat in deze enscenering niet ongeloofwaardig: vakantievriendjes komen en gaan immers, desnoods op een en dezelfde dag. En dat je meteen zelfmoord wilt plegen als je jouw vriendin een ander ziet kussen of een afscheid voor een week als een eeuwigheid ervaart, past ook bij de kalverliefde.

Net als twee jaar geleden worden de recitatieven in deze enscenering begeleid door een backpacker op gitaar, en net als twee jaar geleden is hij niet altijd goed hoorbaar. Dat is gelijk het enige muzikale minpuntje van deze voorstelling, want waar twee jaar geleden dirigent Ingo Metzmacher liet horen geen Mozart-specialist te zijn, is voor deze herneming de Zuid-Afrikaanse dirigent Gérard Korsten aangetrokken. Cosi was de allereerste opera die hij dirigeerde, en de laatste jaren heeft hij de opera vaak uitgevoerd. Dat is vooral goed te horen in de vele ensembles die deze opera rijk is. Korsten weet een verbluffend mooie klankbalans tussen het orkest en de solisten te creëren, met als onverwacht hoogtepunt het terzettino waarin de meisjes samen met Don Alfanso afscheid van de jongens nemen. Als een zwoel lentebriesje voegen de strijkers zich hier naar de stemmen.

De drie mannenrollen worden door dezelfde zangers vertolkt als twee jaar geleden, de vrouwen zijn allemaal nieuw. Natuurlijk wordt Danielle de Niese gemist als het kamermeisje Despina, maar ook Ingela Bohlin stort zich vol enthousiasme op deze rol. Het resultaat is een vermakelijke leerschool der liefde, die vooral doet uitkijken naar het volgende optreden van Korsten in Nederland.