Piepknor in respectabel jazzhuis

Twee Brabanders, een Oostenrijker uit Tirol en een Fin die elkaar in Amsterdam treffen. Vier verschillende karakters met totaal uiteenlopende muzieksmaken, zo zal gitarist en woordvoerder Jeroen Kimman na afloop van het concert zeggen. Zij vinden elkaar in de avant-gardejazzrock van Brown vs Brown, die hen de afgelopen weken voerde door Duitsland, Oostenrijk, Italië en Slovenië. In het Bimhuis presenteren zij hun nieuwe album Odds and Unevens. Trots toont Kimman het reflecterende schijfje aan het publiek als betreft het de hostie tijdens de Heilige Mis.

Overeenkomst

Zou Captain Beefheart tegenwoordig zoals deze mannen geklonken hebben, als hij nog muzikaal actief was geweest? Of zou hij zich inmiddels nog verder hebben ontwikkeld? Vast staat dat de muziek van Brown vs Brown in de lijn ligt van die van de Captain. Dat beaamt later op de avond Kimman, die het opmerkelijk vindt dat zijn band op hetzelfde punt uitkomt als Beefheart, terwijl die meer intuïtief opereerde en Brown vs Brown veelal met genoteerde composities werkt.

Hoewel veel creaties van Beefheart voor menige luisteraar een niet te verteren chaos behelzen, stond hij erom bekend dat hij een ijzeren discipline eiste van zijn bandleden. Die geldt ook de muzikanten van Brown vs Brown. Dat moet ook wel bij deze muziek, anders ontstaat er een kakofonie in de vreselijke betekenis des woords. Nu blijft het klankenpatroon strak gestructureerd. Het betreft hier wanklanken van de betere soort.

Heftigheid

Ook de invloed van Frank Zappa valt hier te bespeuren, vooral door de absurde wendingen in toon, ritme, tempo en maat. De weinige keren dat bassist Viljam Nybacka de microfoon hanteert, zingt hij op rappe, declamerende toon zoals George Duke dat bij Zappa deed. Meer nog dan de zang, vallen de grillige solo’s van gitarist Kimman en altsaxofonist Dirk Bruinsma op. Vol met dissonanten, slingeren zij hun buitensporige tonen de ruimte in. Terugkerend element is het langzaam opvoeren van de dynamiek, waarbij het steeds de vraag is waarin de climax uitmondt. Soms zijn er plotselinge uitbarstingen die uit het niets komen en in het niets verdwijnen. Ontsporing dreigt, maar zet niet door.

Deze muziek valt moeilijk te rubriceren. Dat maakt het voor programmeurs lastig om de band te boeken, aldus Kimman na afloop van het concert. Vaak spelen ze op meer obscure plekken, zoals alternatieve clubs en kraakpanden. Optreden in zoiets officieels als het Bimhuis is een hoogtepunt en ging met veel spanning gepaard, wat volgens Kimman ook op het podium merkbaar was, vooral in de eerste set. ‘Daarna ging het beter.’ In juni staat Brown vs Brown op een festival in Frankrijk. ‘Hopelijk kunnen we daar wat optredens omheen plannen.’ ‘We spelen meer in het buitenland dan in Nederland.’

Het is nog maar de vraag of Brown vs Brown moet streven naar meer optredens op bekendere en grotere locaties. Natuurlijk, iedere artiest wil dat zijn geluid gehoord wordt. Maar dit is geen band voor het grote publiek. Worden ze dat wel, dan betekent dat onherroepelijk verlies van hun ruwe randjes. En die zijn nou net zo spannend.