Desintegratie in zuurstokkleuren

Pagina uit Abstraction

De Japanse kunstenaar en striptekenaar Shintaro Kago heeft zijn westerse aanhang bijna geheel te danken aan dit fenomeen. Terwijl maar één van zijn talloze korte verhalen ooit in Engelse vertaling gedrukt is, zijn enkele tientallen ervan in digitale vorm beschikbaar, die op fora en weblogs door liefhebbers uitgewisseld worden. Ook de vormgever van de Amsterdamse tentoonstelling geeft toe dat hij het werk van Kago via zo’n clandestiene vertaling leerde kennen. De strip in kwestie, het korte verhaal Abstraction, is in zichzelf een conceptueel experiment. De strip begint als een driedimensionale vertelling die als een roterende blokkendoos getekend is, maar verandert al gauw in duizelingwekkend surreële weergave waarin zowel de personages in de strip als de strip zelf vervlochten worden. De afgedrukte scans zijn op de muur gedrukt, tussen de horizontale balken waarop normaal gesproken sportschoenen uitgestald zijn (de expositieruimte fungeert ook als verkooppunt voor K-Swiss-artikelen). Deze positionering is een fraaie versterking van het driedimensionale karakter van de strip.

Wirwar

De doorslaggevende factor voor het organiseren van de expositie was echter Kago’s spectaculaire hoesontwerp voor het maartnummer van het tijdschrift Vice, dat ook tentoongesteld wordt en een iets andere kant van de artiest laat zien. De prent toont een meisje van wie het lijf op barsten staat. Uit een verticale snede kruipt, vliegt en springt van alles: confetti, slingers, een varken, monsterlijke vogels, een samoerai met geheven zwaard, een reeks vlaggen, een laars, een pistool, enzovoorts. Allerlei andere objecten vliegen in een cirkel om het meisje heen en op de achtergrond prijkt een variant op de Japanse marinevlag. Deze wirwar van voowerpen en vormen in beweging wint aan intensiteit door de felle zuurstokkleuren waarmee hij ingekleurd is.

Hoesontwerp voor Vice

Een groot deel van de tentoongestelde werken toont iets dergelijks. Meisjeslichamen die op de een of andere manier muteren of desintegreren, soms subtiel, op Dalí-achtige wijze, soms directer en gewelddadiger, zoals de prenten waarop schedels in tweeën worden gedeeld. Vaak zie je op de achtergrond concentrische cirkels, die de afbeelding een intense en desoriënterende impuls geven. Ook de fraaie afbeeldingen die Kago voor de gelegenheid met krijt op de muur getekend heeft volgen dit stramien, maar die missen de finesse van de zijn penstreken en de versterkende impact van de digitale inkleuring.

Hoogzwangere vrouwen

Andere prenten, die al eerder als omslagontwerpen of titelpagina’s voor Kago’s stripverzamelingen gebruikt werden, laten fantastische en surreële taferelen zien. Een horde naakte, hoogzwangere en duidelijk pijn lijdende vrouwen die en masse ochtendgymnastiek aan het uitvoeren zijn, aangevoerd door een reeks robotachtige kinderen in miniatuurvorm. Of een stoet extatische androgyne Japanners in schoolmeisjesuniform, waarvan op de achtergrond een aantal stukgeschoten wordt, terwijl aan de hemel een militair vliegtuig zweeft. In de hoek prijkt weer de Japanse marinevlag.

De steeds terugkerende elementen van geweld tegen vrouwen, nationalisme en de afwezigheid of destructie van het individu zouden kunnen uitnodigen tot een lezing als commentaar op de Japanse volksgeest. Maar wie Kago’s strips kent weet dat de Japanner geen enkele boodschap uitdraagt. Het is veelzeggend dat de afbeeldingen niets met de inhoud van de strips te maken hebben waarvoor ze als hoesomslagen en titelpagina’s dienden. De titel ‘Shintaro Kago: Bizarre Manga Artist‘ is dan ook juist gekozen: Kago tekent bizarre strips en prenten, niets meer en niets minder. Die zijn vaak briljant, altijd opmerkelijk en blijken zich bij uitstek te lenen voor tentoonstelling.

Lees hier een interview met Shintaro Kago.