Kunst / Expo binnenland

Nederlands ontwerp = Big in Japan

recensie: Richard Hutten - No Sign of Design

Richard Hutten is één van Nederlands internationaal meer succesvolle ontwerpers. In zijn eigen designstudio maakt hij meubel-, product-, interieur- en tentoonstellingsontwerpen. Zijn werk is onderdeel van de permanente collectie van onder meer het Centraal Museum in Utrecht, het Stedelijk Museum of Modern Art in Amsterdam, het Vitra Museum in Wel-am-Rhein en het San Francisco Museum of Modern Art (SFMOMA). Het Sieboldhuis toont in No Sign of Design een selectie van het werk van Richard Hutten en probeert uit te leggen waarom zijn werk in de Japanse schoonheidsbeleving past.

'Sexy Relaxy'
‘Berlage Stoel’

In Japan brak Richard Hutten eind jaren negentig door. Hutten is de bekendste ontwerper/ vernieuwer/ikoon van de Non Design-beweging in Japan uit de jaren negentig. Hij was de eerste moderne Nederlandse ontwerper die op de juiste tijd Japan bezocht. Zijn stoel Sexy Relaxy en andere producten worden er sindsdien geproduceerd. In 2005 gaf Richard Hutten een tentoonstelling in de Axis Gallery in Tokio en ook de nu door Japan reizende Dick Bruna-tentoonstelling is ingericht door Hutten. Hutten’s logische en heldere ontwerpen zijn erg begrijpbaar voor Japanners, die aan perfectionistische producten met vele overbodige toevoegingen en functies gwewend zijn. De producten hebben een nieuw genre gecreëerd tussen industriële vormgeving en kunst in. Moderne kunst heeft allang de taal verloren om met mensen te kunnen communiceren in de dagelijkse context. Richard Hutten vult dit gat. Voor de Japanners, zeer geavanceerde consumenten en gewend aan alle vormen van consumeren, biedt zijn werk een fris perspectief in hun consumptiedrang. De eenvoud van zijn ontwerpen heeft toch de verbinding met het Japanse ontwerp. Daardoor voelen Japanners zich bij hem thuis. Ook de humor en intellect van zijn werk fascineert hen. Zelfs zijn gele jas en lichtblauwe shirt zijn stijliconen geworden.

Stevige vormentaal

Richard Hutten is een conceptueel ontwerper en construeert aan de hand van eisen waaraan een product volgens hem moet voldoen. De fundamentele vragen naar het wat, waarvoor en hoe vormen de rode draad in zijn werk. De basale uitwerking van de antwoorden levert een eigenzinnige, stevige vormentaal op die door Hutten zelf wordt gekwalificeerd als No Sign of Design. De ambachtelijke ervaring van het productieproces is onderdeel van zijn ontwerpmethode. Zo gebruikt hij bijvoorbeeld voor zijn stoelen de techniek van het rotatiegieten. Niet de stoel, maar de mal wordt hierbij ontworpen. Zijn fundamentele aanpak en basale vormgeving geven zijn ontwerpen een universeel en multifunctioneel karakter. De producten zijn archetypes; helder van constructie en vanzelfsprekend van vorm. Hij is in staat de juiste keuzes te maken in een oneindig scala aan mogelijkheden. Hutten heeft zijn succes met name te danken aan een combinatie van inzet, kwaliteit en ook een goede marketing of zeg maar gerust branding.

Sieboldhuis

'Poef-Pouff'
‘Poef-Pouff’

In het Sieboldhuis is een kleine verzameling van zijn objecten te zien. In de ruimte hangen vele oranje Domoren aan touwtjes aan het plafond. Aan een muur hangt de KZN Verjaardagskalender. De bezoeker mag er zijn of haar eigen naam in zetten. Aan een andere muur hangen overwegingen van vooraanstaande Nederlandse en Japanse architecten, kunstkenners en ontwerpers, over het werk van Richard Hutten en zijn relatie met Japan. Dit is geïllustreerd met foto’s van Hutten’s bezoek aan Japan. Objecten die in de ruimte te zien zijn, zijn onder meer de ZZZIDT skippybal, de stoel met losse leuning (Table Chair), de Centraal Museum Stoel, de Berlage Stoel van hout met canvas singels, de Bronto kinderstoel, de Rhino stoel, de Sexy Relaxy, de Switch (een gloeilamp in een roestvrijstalen doos met daarop een grote aan- en uit switch), de Poef-Pouff, een vierkante poef van hout en zacht foam en de Centraal Museum Chandelier van polyester, elektrisch draad en gloeilampen met een doorsnede van 1,40 meter. Het is meteen duidelijk waarom Japan zo dol is op deze Nederlander; zijn humoristische en slimme ontwerpen toveren een glimlach tevoorschijn door hun eenvoud en logica. De objecten zijn mooi en schattig, voor de Japanner enorm belangrijk. Ook blijft Hutten verrassen. De tentoonstelling is te klein om speciaal voor naar Leiden af te reizen – of je moet al een echte Hutten fan zijn -, maar mocht je in de buurt zijn, dan is een bezoek zeker de moeite waard.