Thuis is veelzijdig

De Nieuwe Salon is de vijfde salontentoonstelling in Utrecht waar een deel van de Utrechtse kunstenaars een podium krijgt om het werk te presenteren. De salon heeft als thema Huis/Thuis meegekregen, bedacht door curator Robbert Roos, hoofdredacteur van het tijdschrift Kunstbeeld. Door zesentwintig ‘cultuurscouts’ is een longlist van interessante Utrechtse kunstenaars samengesteld. Uit deze lijst zijn vijftig kunstenaars geselecteerd die een kamer mochten inrichten in het Willem Arntzhuis. Dit huis werd tot voor kort nog bewoond door mensen met psychiatrische ziektebeelden.

In het Willem Arntzhuis zijn lange donkere gangen waar links en rechts grote en kleine kamers op uitkomen. In sommige kamers zijn sporen van het recente verleden nog duidelijk aanwezig in de vorm van keukenblokken en wasbakken. Andere kamers zijn tot volwaardig steriele witte expositieruimtes getransformeerd, maar er zijn ook kamers die opnieuw huiselijk zijn ingericht door de kunstenaars. Naast de staat waarin de kamers zich bevinden, biedt het gekozen thema veel diversiteit. Soms is er gekozen voor een zeer letterlijke verwijzing, maar ook werken waar geen verband met het gekozen thema is hebben een plek verworven.

Iris Frerichs

Meer letterlijke verwijzingen die weinig aan de verbeelding overlaten zijn de ingerichte kamers van vormgevers Lotte van Laatum en Gerard van den Berg. Beiden hebben de ruimtes ingericht als slaapkamers. Van Laatum heeft de hele kamer roze geverfd en een kast en een bed in de ruimte gezet. Van den Berg heeft een grote kast en een gekanteld bed in de kamer geplaatst. De titel bij het bed luidt ‘Get out of your lazy bed-bed’. Waar het bij de vormgevers vooral om de getoonde objecten gaat die in een bepaalde context zijn geplaatst heeft kunstenaar Rob Zimmerman een ruimte omgetoverd tot thuisbioscoop met snelronddraaiende televisieschermen en een pindaschietend apparaat. Hier beleef je een psychedelische ervaring die misschien overeenkomt met de ervaringen van de oude bewoners van het Arntzhuis.

Integratie
Naast het inrichten van kamers kiezen sommige kunstenaars ervoor om de ruimte tot onderdeel van het kunstwerk te maken. Kunstenares Iris Frerichs is erg goed in deze opzet geslaagd. Haar tweedimensionale werken waarop gebouwen zijn afgebeeld, bevatten onder meer stift en tape. De tape laat ze terugkomen in de ruimte door het intapen van de verwarmingsbuizen. Dit levert een spannend geheel op.Ook kunstenares Ienke Kastelein heeft een manier gekozen waar de ruimte niet als expositiewand dient, maar een toegevoegd onderdeel van het werk wordt. Op een scherm dat voor het raam is geplaatst zie je een close-up van een langzaam bewegend gordijn. Het effect is dat je een fictief raam voor een echt raam ziet. Dit werkt vervreemdend.

Overzicht

Lotte van Laatum

Naast de weinige kamers die onderdeel zijn van het kunstwerk dienen de meeste kamers als presentatieruimte. Dit neemt niet weg dat er ook in deze kamers veel interessant en divers werk te zien. Door de veelheid aan kunstenaars wordt het gevoel van eindexamenexpositie of kunstbeurs opgeroepen. De visitekaartjes die bij de werken liggen versterken dit. Maar met het doel van de salon in het achterhoofd -de zichtbaarheid van de Utrechtse kunstenaars- is dit niet meer dan logisch. De Salon is goed geslaagd in zijn doel om een dwarsdoorsnede van kunst van Utrechtse bodem te laten zien. Na een bezoek aan het Willem Arntzhuis moet je dan ook concluderen dat de provincie Utrecht veel interessante zeer diverse werkende kunstenaars herbergt waarvan je graag wat vaker werk zou willen tegenkomen. Een thema waaronder de kunstenaars hun werk tonen lijkt me voor een volgende editie niet nodig, want dit levert niet direct meer spannend werk op.