Film / Films

Fluisterende rebellie

recensie: Small Things Like These - Tim Mielants

In het rooms-katholieke New Ross in Ierland werkt Bill Furlong (Cillian Murphy) hard om aan de kerstwensen van zijn vrouw en vijf dochters te voldoen. De stille man wordt geleefd door zijn werk en de mensen om hem heen, maar lijkt hier genoegen mee te nemen. Zijn barmhartigheid wordt op de proef gesteld wanneer hij in het lokale klooster ziet hoe de Magdalenazusters hardhandig omgaan met de jonge vrouwen die er worden opgevangen.

Vanaf een jonge leeftijd lijkt Bill zijn mond te hebben gehouden over potentiële ontucht, omdat hier simpelweg niet over gesproken dient te worden. De film toont hoe hij zijn innerlijke strijd voert terwijl hij geen teken van emotie wil laten zien aan de mensen om hem heen. We spraken met regisseur Tim Mielants, die ons meeneemt in het zeer persoonlijke verhaal dat in eerste instantie zo ver weg van hem lijkt te liggen.

Verfijnd filmwerk

De kijker wordt meegenomen in het ‘simpele’ leven van een koolhandelaar. We zien Bills werkzaamheden in zijn bedrijf. Wanneer hij in zijn auto stapt om de kolen te bezorgen, kijken we via de camera vanaf de achterbak van zijn rammelende wagen mee hoe hij van de ene naar de andere locatie rijdt. De grootste uitdagingen die Bill lijkt te hebben, zijn een plek aan zijn overbezette eettafel vinden en een gesprek met zijn scherp getongde vrouw Eileen (Eileen Walsh) doorkomen. De kleine momenten waarop we Bill diep zien nadenken, zonder te weten wat er precies achter zijn ogen schuilt, zorgen voor de meest sprekende scenes van de film.

‘Ik voelde onmiddellijk dat de stiltes belangrijker zijn dan de woorden’, zegt Mielants. Om de film tot zijn recht te laten komen heeft Mielants de gedachtesprongen die Bill maakt uitgetekend. Door terug te gaan in zijn eigen verleden en de pijn die daarbij hoort, heeft hij onderzoek gedaan naar hoe dit het beste in beeld gebracht kon worden, zonder hier teveel woorden aan vuil te maken.

Een van de eerste shots waarin de stilte het luidst spreekt, is wanneer Bill in de late avond een stoel pakt en deze voor het raam zet. Zijn uitzicht is niet veel meer dan een muur die slecht belicht wordt door een straatlantaarn. Er lopen wat figuren langs, maar deze krijgen van de camera weinig aandacht. We zien Bill met grote ogen en zonder een vin te verroeren. De pijn is direct voelbaar, maar nog niet volledig te begrijpen. De film zit vol met prachtige momenten zoals deze.

Een broederlijke samenwerking

Mielants beschrijft dat de motor van het verhaal rouw is. De Vlaamse regisseur herkende stukken van zichzelf toen hij het boek van Claire Keegan las waar de film op gebaseerd is. Als Vlaming begrijpt Mielants hoe het rooms-katholieke geloof een sterk deel uitmaakt van de maatschappij. Het is een belevingswereld die hij deelt met de hoofdpersoon Bill Furlong, waardoor hij de drang voelde om dit verhaal in film te vertellen.

Cillian Murphy as Bill Furlong and Zara Devin as Sarah Raymond in Small Things Like These. Photo Credit: Enda Bowe

Dat Cillian Murphy de hoofdrol zou spelen, was snel duidelijk. Mielants en Murphy kennen elkaar al van Peaky Blinders (zij zijn na de opnames van Small Things Like These ook direct aan de slag gegaan met het opnemen van de aankomende film Steve). Het was Murphy’s vrouw die Mielants wees op het boek van Keegan, waarna Mielants snel overtuigd was dat hij deze film moest maken. Murphy heeft tijdens zijn jeugd ervaren dat Ierse mannen zwegen over de Magdalenazusters. Over emoties werd überhaupt weinig gesproken. Mielants en Murphy hebben elkaar veel gesproken over hun eigen ervaringen met opzwellende emoties, wat voor een beter begrip van elkaar heeft gezorgd.

Mielants beschrijft dat hij en Murphy elkaars werelden hebben gedeeld. Samen hebben ze de locaties van de film bezocht, gesproken over persoonlijke ervaringen en als producent heeft Murphy meegedacht over de vertelwijze die Mielants had uitgetekend voor de film. ‘Ik heb hem uitgenodigd om heel diep te gaan’, vertelt Mielants. Voor deze kwetsbare rol, die niet te vergelijken is met die van de stoere Tommy Shelby van Peaky Blinders, wist Murphy direct wat er van hem gevraagd werd. ‘Ik denk dat Cillian altijd goed is. Hij is een onwaarschijnlijk talent.’

Zelfs buiten de set hebben de twee contact. Toen Mielants de eerste foto zag van Louis Kirwan, die de jonge Bill Furlong speelt, stuurde hij een bericht naar Murphy waarin hij grapte dat hij niet wist dat Murphy een bastaard rond had lopen. Kirwan en Murphy delen namelijk dezelfde melancholische en sprekende blauwe ogen, die in de film goed tot hun recht komen.

Een uitbarsting van emotie

Met beperkte dialogen en sterk audiodesign weet Small Things Like These de onderhuidse gevoelens van het hoofdpersonage haarfijn bloot te leggen voor de kijker. Mielants beschrijft het als de eruptie van een vulkaan, waarin de gevoelens dermate onderdrukt worden totdat dit niet langer mogelijk is. Ook al klinkt dit spectaculair, de film weet tot op het einde klein te blijven en het publiek te ontroeren door een lichtpuntje in de donkere straten van Ierland te bieden. Small Things Like These is vanaf 21 november 2024 te zien in de bioscoop.