Realistische Dogma-soap

Dit is een genre dat tegenwoordig hoogtij viert in Scandinavië. De Deense regisseur Susanne Bier heeft recente kassuccessen als Den eneste ene (The One And Only) en Livet är en schlager (Once In A Lifetime) op haar naam staan, en is daarmee een soort vaandeldrager van dit type films. In Engeland bijvoorbeeld sloegen de scandikomedies zo aan dat men daar alweer een remake van Den eneste ene gedraaid heeft. Open Hearts was bovendien de Deense Oscarinzending van 2002 en oogstte enig succes in Amerika, maar sinds de Dogma-hype voorbij is, doen Deense films het helaas niet meer zo goed in de Nederlandse bioscoop. Open Hearts verscheen begin 2003 gelukkig nog wel, maar verdween ook alweer gauw. Op video en dvd krijgt hij hopelijk een tweede kans, want het is een film die even toegankelijk en grappig als ontroerend is – oprechte en uitstekend gemaakte cinema.

Het verhaal komt regelrecht uit een soapserie: Joachim is net verloofd met Cæcilie als hij verlamd raakt door een auto-ongeluk. Marie, die het ongeluk veroorzaakte, is de echtgenote van Niels, een dokter uit het ziekenhuis waar Joachim terechtkomt. En jawel, Niels en Cæcilie beginnen een affaire die zich aanvankelijk onbewust ontwikkelt, maar steeds intenser wordt en die ze natuurlijk verborgen proberen te houden voor Joachim en Marie. In tegenstelling tot de gemiddelde soap is het verloop van gebeurtenissen uiterst geloofwaardig en zijn alle personages in meer of mindere sympathiek en menselijk. Een tragikomedie blijft het wel, want wat er gebeurt is voor alle betrokkenen dramatisch. Regisseur Bier laat dat graag zien in uiterst pijnlijke scènes van confrontatie, die voor een overtuigende balans zorgen tussen wat hilarisch en tragisch is. De hoofdpersonen hebben het moeilijk, en de kijker voelt met hen mee, maar kan er intussen soms wel om lachen. Dat het zodoende geen al te zware kost wordt maar ook geen gemakkelijke komedie, komt door het solide script (door de regisseur en een Dogma-scribent), dat zijn eigen soap-basis weet te ontstijgen, maar het is vooral te danken aan de professionele acteurs.

Marie wordt gespeeld door Paprika Steen (uit Festen, Dancer In The Dark en Mifune). Zij vertolkte een jaar eerder ook al de rol van gestresste huisvrouw met overspelige echtgenoot in het Deense Okay – alweer een uitstekende tragikomedie – maar ze doet dat zo overtuigend en natuurlijk dat zulke typecasting niet stoort. Nikolaj Lie Kaas speelde nog een van Lars von Triers idioten, en onlangs de sufferd in het gewelddadige prul Old Men In New Cars (ook te huur). Hij komt hier net zo goed uit de verf als verbitterde bullebak Joachim, die uit zelfhaat zijn verzorgster het leven zuur maakt maar stiekem toch heel veel van zijn verloofde houdt. Mads Mikkelsen (uit Den eneste ene, Pusher en het hier net uitgebrachte epos I am Dina) is ook overtuigend als goedwillende echtgenoot die heimelijk verliefd wordt en daar niet mee overweg kan.

Een knap gemaakt film met prima acteerprestaties dus: Open Hearts is het resultaat van een vruchtbare samenwerking van talent uit de Dogma-hoek en uit commerciëlere regionen. Het is een film waar er in Denemarken meer dan genoeg van gemaakt worden, en waar we er in Nederland ook wel meer van willen zien.