Film / Films

Honger naar meer

recensie: Hunger

Veel blijft onbesproken in Hunger. De stilte is een belangrijk onderdeel in het debuut van beeldend kunstenaar Steve McQueen, wiens achtergrond duidelijk doorklinkt in deze zeldzaam indringende film. Hunger laat de toeschouwer geschokt achter, niet alleen door de verwoestende beelden maar ook door de schoonheid die nooit ver weg is.

~

Het eerste half uur van Hunger doet nog niet vermoeden dat de film tot een van de heftigste filmervaringen van de afgelopen jaren behoort. Hoewel de beelden van de met stront besmeerde muren van een Noord-Ierse gevangenis en mishandelde gevangenen al snel duidelijk maken dat dit geen normale gevangenisfilm wordt, zorgt het gebrek aan een duidelijke hoofdpersoon en de indringende stilte ervoor dat het de toeschouwer moeilijk wordt gemaakt mee te gaan in het trage tempo van de film.

Uit de sporadische achtergrondinformatie die McQueen toevertrouwt aan zijn publiek, wordt duidelijk dat het hier gaat om protesterende IRA-gevangenen in de jaren zeventig die als politieke gevangen bestempeld wilden worden. Ze verzetten zich tegen het dragen van normale kleding, besmeerden de muren met hun uitwerpselen en verzamelden hun urine om die op de gang te werpen. Deze deprimerende omgeving wordt in eerste instantie getoond door de ogen van een naamloze bewaker die elke dag voor hij naar zijn werk gaat kijkt of er geen bom onder zijn auto ligt, uit angst voor represailles van de IRA.

Hoogtepunt

~

De echte hoofdpersoon van de film, gevangene Bobby Sands, komt echter pas na een half uur in beeld. Met de entree van Sands wordt de stilte in Hunger ook voor een moment verbroken. Zijn beweegredenen worden letterlijk op tafel gelegd in een half uur durend gesprek met een priester. Het gesprek tussen de twee mannen in een kale gevangenisruimte, met tussen hen in slechts een pakje sigaretten, vertrouwt volledig op de twee acteurs en de fantastische dialogen. De mannen beginnen in eerste instantie te praten over koetjes en kalfjes, maar al snel ontaardt het gesprek in een discussie over de vraag of de hongerstaking die Sands voor ogen staat tegen de principes van zijn geloof ingaat. De scène is grotendeels in een magistrale take gefilmd, en juist het contrast met de eerdere stilte zorgt ervoor dat deze als een mokerslag aankomt.

~

De daadwerkelijke hongerstaking die daarop volgt is mogelijk nog indrukwekkender. Acteur Michael Fassbender, die inmiddels een rol in de nieuwe Tarantino te pakken heeft, geeft het begrip ‘method acting’ een volledig nieuwe lading in zijn rol als Bobby Sands. Sands’ gestage aftakeling krijgt gestalte in het uitgemergelde lichaam van Fassbender, die eruit ziet alsof hij zelf ook in hongerstaking is gegaan.

Hoewel Hunger zeer zintuiglijke cinema is, mag ook de inhoud van de film niet vergeten worden. McQueen schetst een zeer belangrijke fase in de Britse geschiedenis, en doet dat voor de verandering eens niet met overvloedige dialogen maar met het grootste wapen dat de filmkunst voor handen heeft: het beeld. Zelden schoven vorm en inhoud in een regiedebuut dan ook zo naadloos in elkaar als in Hunger, dat doet uitkijken naar een nieuwe film van dit grote talent.