Waar een klein land groot in kan zijn

 

In dit natuurgebied in Flevoland, nog geen veertig kilometer van Amsterdam, leven vossen, verschillende soorten exotische vogels en een grote kudde wilde konikpaarden. Deze laatste groep dieren kunnen gerust de sterren van de film genoemd worden. Tevens is er aandacht voor fauna die beter bekend is bij het Nederlandse publiek, zoals kikkers, ganzen en vlinders. De crew, onder leiding van regisseurs Mark Verkerk en Ruben Smit, heeft twee jaar lang opnames gemaakt in het gebied. Het beeldmateriaal is uiteindelijk teruggebracht tot een film van ruim anderhalf uur waarin elk shot prachtig is.

 

Inzicht en overzicht

De Nederlandse wildernis is adembenemend gefilmd in HD-kwaliteit. Hierbij wordt goed gebruik gemaakt van slow motion, versnellingen, close-ups en wide shots, waardoor het bij vlagen aparte gedrag van de dieren duidelijk in beeld komt. Zo is bijvoorbeeld te zien hoe de vossen hun prooi begraven en hoe de sociale structuur van een kudde paarden in elkaar steekt. Dit wordt begeleid door de kalme stem van Harry Piekema (ook wel bekend als het gezicht van de Albert Heijn-reclames), die uitlegt wat er op het scherm gebeurt. 

 

De film beslaat de vier seizoenen. Het opent dus met schattige lentebeelden van jonge eendjes en eindigt met de brute winterkou die alleen de sterksten kunnen overleven. Deze leidraad blijft op de achtergrond en van verdere samenhang is vrijwel geen sprake. De film springt continu heen en weer tussen de verschillende dieren: van het konikpaard naar de strontvlieg en van de watermijt naar de vos. Af en toe is er wel een connectie tussen deze dieren te vinden (de strontvlieg komt bijvoorbeeld in beeld na een stuk over de invloed van poep bij de paardenhiërarchie), maar bij veel andere overgangen is dit verband tussen de shots ver te zoeken, waardoor de film soms nogal van de hak op de tak springt.

 

Leven en Dood

De overkoepelende moraal van De Nieuwe Wildernis is dat de natuur bestaat uit leven en dood. Het is eten of gegeten worden. Deze twee uitersten zijn constant in beeld, soms vrijwel naast elkaar. Die leuke jonge gansjes moeten het leven laten, maar ze worden vervolgens gegeten door net zo leuke jonge vosjes. De scènes die direct met de dood te maken hebben, worden eerlijk getoond, zonder ontwijkend camerawerk en soms zonder commentaar. Zo nu en dan probeert de film echter ook een bepaald gevoel bij de kijker op te roepen, wat vreemd is gezien de eerlijke, objectieve stijl van de rest van de film. Zo worden sommige scènes bijvoorbeeld erg treurig of opgewekt gemaakt door middel van de vaak te sturende bombastische muziek.

 

De dvd komt met een extra uur aan making-of materiaal. Hierin worden netjes alle verschillende aspecten van het filmen aangekaart en getoond. Af en toe levert dat interessante inzichten op. Wist u bijvoorbeeld dat de makers werkten met onder andere ingegraven camera’s, onderwatercamera’s en vliegende camera’s? Of dat strontvliegen eigenlijk geen geluid maken en dat de desbetreffende scène dus muzikaal moest worden begeleid door een strontvliegimiterend koor? Het enige stuk dat eigenlijk nogal buiten de boot valt, is het interview met DJ Don Diablo, die de titelsong maakte. In de film is dit al een opvallende keuze, maar aangezien zijn nummer mooi samengaat met de rest van de muziek valt dat niet erg op. Bij deze extra komt echter een ander lied van hem onaangekondigd over de beelden van paardenfilmende cameramannen. Zijn keiharde beatmuziek past absoluut niet bij deze beelden of de rest van de film en de making-of.

 

Triomf

De Nieuwe Wildernis maakt de posterzin ‘Nederland zoals je het nog nooit zag’ meer dan waar. Het is een film die het werk van de Britse documentairegrootheid David Attenborough (Frozen Planet, Earth, One Life etc.) evenaart. Door het grote aantal dieren dat behandeld wordt, prikkelt de film soms meer de interesse dan dat hij informeert. Er blijft vaak het gevoel hangen dat je over sommige beesten graag meer had willen weten. Het is echter niet meer dan een kanttekening bij een documentaire die verder geweldig is om te kijken en zelfs met de scènes over de dood geschikt blijft voor kinderen. Het is werkelijk een Nederlandse film zoals die nooit eerder is gemaakt, een absoluut genot.