Clichés in burenterreur

Chris en Lisa vormen een jong, interraciaal echtpaar dat zijn eerste koophuis in een gegoede villabuurt in Californië betrekt. Hun buurman, de macho politieagent Abel (Samuel Jackson), weduwnaar en vader van twee kinderen, is daar niet blij mee. Speelse, maar brutale pesterijtjes gaan al gauw over in openlijke vijandigheid en burenterreur. Ondertussen begint de relatie tussen de geliefden barstjes te vertonen: een afkeurende schoonvader, onenigheid over een eventuele zwangerschap en de spanningen die het gedrag van buurman Abel veroorzaken, stellen de liefde van het koppel op de proef.

Hybris

Hoewel het scenario niet van zijn hand is (het verhaal komt van de scenarist van pulp als Passenger 57 en Money Train), is het waarschijnlijk aan Labute te danken dat de burenruzies een groot deel van de film redelijk geloofwaardig en voorstelbaar blijven. Niet dat de dialogen en verwikkelingen ook maar in de verte lijken op Labutes eigen toneelwerk of scenario’s – ironische constructies over de fundamentele onmogelijkheid van eerlijke communicatie – maar ze zijn minder ongeloofwaardig dan in de doorsnee genrefilm. Hij is bijvoorbeeld verstandig genoeg om van Abel aanvankelijk een menselijke hufter te maken. De man wordt niet alleen afgetekend als zorgzame vader (het perspectief ligt in de eerste scènes van de film zelfs bij hem en zijn kinderen), maar als iemand die heilig in zijn eigen vertekende beeld van rechtvaardigheid en deugdelijkheid gelooft. Een krachtige scène waarin hij een op de vlucht geslagen misdadiger op brute wijze dwingt te beloven zijn leven te beteren, is tekenend omdat deze zowel zijn ziekelijke neiging tot machtsvertoon als zijn oprechte hybris uitbeeldt.

Er wordt ook sterk geacteerd: Jackson weet zowel verbaal als fysiek de juiste, bedreigende toon te raken als iemand die elke situatie naar zijn hand weet te zetten. Patrick Wilson biedt ook wat nuance in het personage van de onzekere Chris, die onwillig wordt gedwongen zich te laten gelden als beschermer van zijn gezin en huis. Nadat is gebleken dat hij met meegaande beleefdheid niets bereikt, heeft hij er zichtbaar moeite mee om het hard te spelen.

Doorsnee

Omdat de voortdurende machtsspelletjes en de reacties daarop op deze manier redelijk goed worden neergezet, is het des te jammerder dat Labute heeft ingestemd met een platte, volstrekt overdreven ontknoping, inclusief gekunstelde climactische confrontatie met daarin een fatale schietpartij. De Abel die zich tegen het einde ontpopt tot psychopaat, hoort in een slechtere film thuis. Het feit dat hij zijn baan kwijt dreigt te krijgen geeft hem enige legitimatie om alles op het spel te zetten, maar de slotscènes wijken in hun ongeloofwaardigheid en clichématige afwerking in niets af van die uit de gemiddelde pulpfilm. Daarnaast wordt vlak voor deze verwikkeling een dwaze motivatie gegeven voor Abels haat en wroeging, die zijn personage tot dat punt niet waardig is: zijn zwarte vrouw stierf in het bijzijn van haar blanke baas. Vanaf dat punt is het niet langer mogelijk Abels gestoorde karakter serieus te nemen. Bovendien verdwijnen de personages van zijn kinderen, die in het voorgaande een belangrijke rol spelen, plotseling volledig uit de film om de slotconfrontatie mogelijk te maken.

Door deze zwaktes is alleen de eerste driekwart van de speelduur van Lakeview Terrace het aanzien waard als bovengemiddeld vermaak. Wellicht moest Labute een gemakkelijker te verteren film dan zijn geflopte The Wicker Man maken, maar die film kon je zelfs als volledige mislukking geen zweem van persoonlijkheid en durf ontzeggen. Het slotstuk maakt Lakeview Terrace tot een film die door iedereen had kunnen worden geregisseerd.