Film / Films

Indrukwekkend immigrantendrama

recensie: The Namesake

The Namesake gaat over de eerste en de tweede generatie immigranten. Het thema is natuurlijk niet bepaald nieuw. De ouders hebben heimwee en klampen zich vast aan oude gebruiken, terwijl de kinderen beter integreren dan hun ouders lief is. Regisseur Mira Nair weet echter alle clichés te omzeilen. Het verhaal van de Indiase Ashima en Ashoke Ganguli, die naar New York emigreren en moeten toezien hoe hun kinderen hun roots verloochenen, is herkenbaar, ook als je al generaties lang aardappels uit de kleigrond eet.

Scenarist Sooni Taraporevala brengt weinig wijzigingen aan in de gelijknamige roman van Pulitzer Prize-winnares Jhumpa Lahiri. Net als in het boek ligt de nadruk op de details die het leven van de hoofdpersonen bepalen. Ashima trouwt met Ashoke Ganguli omdat hij van die mooie Amerikaanse schoenen heeft. Ashoke noemt zijn eerste zoon Gogol, omdat een boek van de schrijver ooit zijn leven redde. Maar Gogols rare Russische naam vergroot alleen maar zijn identiteitscrisis.

Cultuurkloof

~

Net als in het boek leef je sterk met de personages mee. Knap is dat je zowel met de ouders als met de kinderen sympathiseert. Een mooi voorbeeld: Gogol neemt zijn Amerikaanse vriendinnetje Max voor het eerst mee naar huis. Het blonde meisje spreekt de ouders onmiddellijk bij hun voornamen aan èn omhelst ze. De schaamte van Gogol en het afgrijzen van de ouders is gelijktijdig voelbaar. Mooier is de kloof tussen culturen nog niet in beeld gebracht.

Clichés als een krom pratende, gekke Indiase oom of een strenge opvoeding waarmee de ouders hun kinderen aan zich willen binden, ontbreken. Ashima en Ashoke kijken lijdzaam toe hoe Gogol en zijn zusje Sonia veramerikaniseren. Juist hun zwijgende, liefdevolle verdriet maakt indruk. Irfan Khan en Tabu spelen uitstekend. Maar de grote verrassing is Kal Penn, die tot nu toe vooral bekend was van zouteloze komedies als Van Wilder en Harold & Kumar. Hij geeft ingetogen gestalte aan de traag volwassen wordende Gogol en weet hem ondanks zijn puberale chagrijn sympathiek te maken. Mooi zijn de scènes waarin Ashoke Gogol probeert te vertellen dat er een reden is waarom hij naar een Russische schrijver genoemd is. “He was your favourite author… I remember“, zegt Gogol verveeld, waarop Ashoke het maar weer opgeeft.

Huwelijkscrisis

~

Omdat de film dicht bij het boek blijft, geldt voor beiden ook dezelfde kritiek. Het verhaal is vrij lang en verliest daardoor aan vaart. Iedere keer dat je denkt dat er een afsluitende scène langskomt, blijkt het alleen maar het volgende keerpunt in Gogols leven te zijn. Aangezien het zwaartepunt ligt bij de relatie tussen Gogol en zijn ouders, zou het logisch zijn als de film eindigt wanneer hij min of meer in het reine komt met zijn achtergrond. Dat hij daarna nog eens trouwt, een huwelijkscrisis ondergaat en weer scheidt, is overbodig. Gelukkig maakt Zuleikha Robinson, die zijn vrouw speelt, deze episode in Gogols leven tot een hoogtepunt van de film. Dan valt er eigenlijk geen kritiek meer op The Namesake te geven.