Wendy and Lucy

Films over de Amerikaanse onderklasse worden de laatste paar jaren vaker gemaakt. Men zou dit kunnen zien als een nieuwe stroming die focust op groepen die traditioneel onderbelicht zijn in de Amerikaanse cinema. Dat deze stroming ondanks haar eenzijdige onderwerpskeuze toch zeer verschillende films oplevert, blijkt wel uit Kelly Reichardts sterke en minimale Wendy and Lucy, die in tegenstelling tot de formule-achtigere Frozen River en Sunshine Cleaning (beide 2008) niet zwicht om het publiek gerust te stellen.

Reichardts film volgt Wendy (een ingetogen Michelle Williams), die met haar hond Lucy onderweg is naar Alaska om daar te gaan werken. Wendy slaapt met haar hond in haar auto en leidt duidelijk een zwervend en eenzaam bestaan. Als zij haar hond kwijtraakt, nadat ze hondenvoer heeft gestolen in een supermarkt, wordt ze door Reichardt gevolgd in haar wanhopige zoektocht om Lucy weer te vinden.

Bankroet

Dit simpele gegeven wordt door Reichardt precies uitgewerkt, waardoor elk obstakel waar Wendy mee te maken krijgt, tastbaar wordt. Gaandeweg gaat Wendy’s auto stuk en wordt ze gedwongen om haar laatste geld uit te geven. Andere personages zijn wantrouwig of onbetrouwbaar en Wendy moet keer op keer haar inventiviteit gebruiken om zich staande te houden.

Het script van Wendy and Lucy is geschreven door de schrijver Jon Raymond, die in zijn boeken Half-Lives en Livability realistische portretten schetste van mensen die proberen rond te komen in het noordwesten van de Verenigde Staten. Het script is een bewerking van Raymonds korte verhaal Train Choir, dat Reichardt op realistische wijze heeft gevangen. Ze heeft een oog voor de rauwe schoonheid van de omgeving, die wordt gecontrasteerd met goedkope supermarkten en vervallen woningen. Anders dan het pure Amerika van Sean Penns Into the Wild, waarin de hoofdpersoon ook gevolgd wordt in zijn tocht naar Alaska, is het Amerika in Wendy and Lucy bankroet.

Details

De stijl en thematiek van Reichardts film is schatplichtig aan het kale realisme van de Dardennes, maar de film gaat ook verder terug naar neorealistische tradities. Zo wordt De Sica’s Fietsendieven, waarin arme en radeloze personages een zoektocht beginnen in een economisch verarmd landschap, vaag opgeroepen in de plot. Het personage van Wendy is bovendien in haar kale karakterisering en verwaarloosde staat niet alleen te vergelijken met Rosetta van de Dardennes, maar ook met het meisje Mouchette uit Robert Bressons gelijknamige film. De achtergrond van Wendy wordt door Reichardt maar minimaal geschetst tijdens een kort telefoongesprek met haar ongeïnteresseerde zus en zwager. Williams weet ondanks dit minimale gegeven genoeg over te brengen in een rol die sterk wordt bepaald door gezichtsuitdrukking, lichaamstaal en de kleine details die Reichardts camera oppikt.

Wendy and Lucy is in de VS al geprezen als een cinematografisch manifest voor een eigentijds Amerikaans realisme. Net als Frozen River en Sunshine Cleaning behandelt Wendy and Lucy de economische problematiek in de VS, maar Reichardts film geeft een troostelozer beeld van de werkelijkheid. Het is daarom de vraag of Reichardts minder publieksvriendelijke realisme waardige navolgers zal voortbrengen. Reichardt dikt de film niet aan met een geruststellende moraal waarbij mensen van nature goedaardig zijn en elkaar per definitie nodig lijken te hebben. De kracht van de film ligt in de directe en onopgesmukte wijze waarop getoond wordt dat bepaalde offers noodzakelijk zijn ondanks een onzekere uitkomst.