Uitgemolken metafoor

The Tree, geregisseerd door Julie Bertucelli (Depuis qu’Otar est parti… en gebaseerd op het boek Our Father Who Art in a Tree van Judy Pascoe), is een typisch opgezet verhaal over rouwverwerking. De Australische Outback fungeert als perfect decor en weerspiegelt het desolate gevoel dat na een sterfgeval de overhand neemt. De personages doorlopen de verschillende fases van rouwverwerking (ontkenning, woede, onderhandelen, depressie en aanvaarding) waarbij zij steeds meer uit elkaar groeien, om uiteindelijk  hun verlies te accepteren en weer nader tot elkaar te komen. De boom, een metafoor die vele malen is uitgemolken (bijvoorbeeld in The Fountain, Pan’s Labyrinth en Avatar), is het centrale punt van het verhaal dat fungeert als bindmiddel voor de familie, maar hen tegelijkertijd uit elkaar scheurt en (letterlijk) uit hun vertrouwde omgeving jaagt.

Toegankelijke beeldtaal
Bertucelli heeft gekozen voor een veilige route. Om een verhaal begrijpelijk te maken en om mensen emotioneel betrokken te krijgen moet je immers gebruik maken van toegankelijke beeldtaal. Het levert een laagdrempelige en weinig subtiele film op die overloopt van de symboliek. Een mooie introductie voor diegenen die onbekend zijn met het fenomeen magisch realisme, maar voor de liefhebber van het genre biedt de film helaas niets nieuws onder de zon.

The Tree is heel degelijk gemaakt. Mooie locatie en cinematografie, een identificeerbaar drama, duidelijke symboliek, een eeuwenoude metafoor en een climax die leidt tot acceptatie en catharsis. Op zich is er dus niets mis mee. De film is echter zó degelijk gemaakt dat deze totaal niet  spannend of verrassend is. Alles verloopt precies volgens het boekje, wat een prima maar geen memorabele film oplevert. Hoewel de tragiek er dik bovenop ligt en de meeste acteurs weten te overtuigen, raakt het gewoon allemaal niet. Daar komt bij dat Dawn, gespeeld door Charlotte Gainsbourg, een enorm frustrerend personage is, omdat ze constant hulpeloos met lijzige stem door het scherm zweeft en de meest slechte beslissingen neemt. En dit terwijl zij degene is waar we empathie voor moeten voelen. Wellicht had The Tree beter gewerkt als het verhaal vanuit het perspectief van Simone was verteld. In plaats daarvan heeft Bertucelli het verhaal vanuit wisselende perspectieven verteld, waardoor geen van de personages echt inzichtelijk wordt.

Tijdens het herschrijven van het script verloor Bertucelli onverwacht haar eigen man, aan wie ze de film opdraagt. Een bizar toeval en bijna poëtisch gegeven, versterkt door het feit dat zij zelf, net als Dawn, als weduwe met haar kinderen achterbleef. Het is een gegeven dat de film een extra laag geeft waar geen enkele symboliek tegenop kan.