The Treasure of the Sierra Madre

Huston was al jaren eerder verliefd geworden op het grimmige goudzoekersverhaal van de myterieuze schrijver B. Traven. Hij kocht de rechten van de roman samen met zijn producent Henry Blanke en probeerde het project van de grond te krijgen. Zelfs toen de oorlog uitbrak en Huston in dienst moest, bleef hij doorwerken aan het script. Hij vroeg Humphrey Bogart, die na de successen van The Maltese Falcon en Casablanca van B-acteur was opgeklommen tot superster, voor de hoofdrol en trok na drie weken studio-opnamen met zijn hele entourage naar Mexico, ver weg van de studio. De opnameperiode verliep allesbehalve vlekkeloos. Corrupte Mexicaanse politici en slecht weer zorgden ervoor dat de productie weken uitliep en het budget flink werd overschreden. Dit schoot studiobaas Jack Warner in het verkeerde keelgat. Hij eiste dat Huston de film een happy end zou geven, maar opnieuw hield Huston voet bij stuk. Het leverde een meesterwerk op.

Goudkoorts

The Treasure of the Sierra Madre is een merkwaardige maar uiterst plezierige mix van western, thriller en psychologisch drama. De film gaat over drie berooide mannen die in de bergen van Mexico op zoek gaan naar goud. Aan het begin van hun avontuur staan de drie neuzen nog dezelfde kant op, maar zodra de goudkoorts toeslaat, slaat ook de hebzucht toe en lopen de spanningen hoog op. Met desastreuze gevolgen…

Oscar

Het eerste dat opvalt aan The Treasure of the Sierra Madre is het realisme van de film. Ook zonder het verhaal over de totstandkoming te kennen, is het meteen duidelijk hoe veel het dorre Mexicaanse landschap bijdraagt aan de grimmige sfeer van de film. Een andere verrassing is het acteerwerk van de drie hoofdrolspelers. Bogart had tot dan toe alleen nog heldenrollen gespeeld, en was hier voor het eerst de slechterik. Zijn transformatie van enthousiaste avonturier tot gewetenloze schurk is geweldig om te zien en vormt een absoluut hoogtepunt in Bogie’s carrière. Westernacteur Tim Holt is goed als de nuchtere Bob Curtin, maar de show wordt gestolen door Walter Huston, de vader van de regisseur. Huston senior speelt de rol van zijn leven als de oudere goudzoeker die alles al eens heeft meegemaakt en won terecht een Oscar voor zijn werk.

Extra’s

De film werd onlangs in Amerika uitgebracht in een mooie dubbele dvd-set, vergelijkbaar met de recente dvd’s van Casablanca en The Adventures of Robin Hood. Helaas heeft de filmmaatschappij ervoor gekozen de film in Nederland uit te brengen als enkele dvd, waardoor we verschillende extra’s moeten missen. Gelukkig zijn de extra’s die het wèl hebben gered de moeite waard, met als uitschieter de zeer informatieve commentaartrack van Bogart-biograaf Eric Lax. Lax is een onuitputtelijke informatiebron en vertelt talloze feitjes en anekdotes, tot aan de kleinste bijrolacteurs aan toe. Dit is veel beter dan een boek!

Aanvulling

Voor degenen die moeite hebben met een Engelstalige commentaartrack zonder Nederlandse ondertiteling, is er de prima (en wel ondertitelde) documentaire Discovering Treasure. In bijna een uur wordt uitgebreid ingegaan op de totstandkoming van de film en zijn plaats in de filmgeschiedenis. Beide extra’s overlappen elkaar op punten, maar dit is onvermijdelijk en niet echt storend. Documentaire en audiocommentaar vullen elkaar juist prima aan.

Experiment

The Treasure of the Sierra Madre laat weer eens zien dat er binnen het gewraakte studiosysteem ruimte genoeg was voor persoonlijke expressie en experiment. Huston hield zijn poot stijf om zijn geliefde roman op het scherm te brengen zoals hij voor ogen had. Ik heb zo’n vermoeden dat hem dat in het huidige studiosysteem niet was gelukt.