Wonderschone gruwelijkheid

Een vader en zijn zoontje lopen met een winkelwagen gevuld met schaarse bezittingen naar het zuiden, naar de kust. Zij trekken door een grauw, zwartgeblakerd landschap langs lege boerderijen en uitgestorven dorpen en door bossen vol dode bomen, die regelmatig onder luid gedonder omvallen. De precieze oorzaak van de massale vernietiging blijft onduidelijk, maar dieren zijn er niet meer en mensen nauwelijks. Niettemin is waakzaamheid geboden: elk huis kan een valstrik zijn. Want voedsel is zo goed als afwezig en sommige overlevenden doen zich daarom tegoed aan zo’n beetje het enige wat resteert: mensenvlees. Geen wonder dat een pistool met een paar kogels een van de waardevolste bezittingen van de man vormt; is het niet om zichzelf te kunnen verdedigen, dan wel om het moment en de manier waarop er gestorven wordt in eigen hand te houden.

Akelig

Het boek The Road van de Amerikaanse schrijver Cormac McCarthy (The Border Trilogy, No Country for Old Men) werd een onverwachte hit. De relatie tussen een vader en zijn zoontje (die geboren werd toen de allesvernietigende ramp zich al had voltrokken) en het gevecht om maar hoop te blijven houden vormt het hart van het verhaal. Hoewel het taalgebruik van McCarthy spaarzaam is, is het dermate beeldend geschreven dat het verhaal ondanks de gruwelijke wereld die het beschrijft, populair werd bij het publiek en een gewild object voor Hollywood. Het werd uiteindelijk de Australische regisseur John Hillcoat (The Proposition) die het verhaal mocht verfilmen.

De akelig desolate sfeer die McCarthy zo treffend wist neer te zetten weet Hillcoat goed te vertalen naar het grote doek. The Road is een verfilming geworden die (hoewel de schandalig belabberde trailer anders doet vermoeden) trouw is aan de ingetogen toon van het boek, goed is geacteerd (met sterke hoofdrollen van Viggo Mortensen en Kodi Smit-McPhee en bijrollen van onder andere Robert Duvall en Guy Pearce) en in z’n gruwelijkheid wonderschoon is. Een indrukwekkende film en een van de meest realistisch ogende postapocalyptische visies, waarvoor de makers waardering verdienen. De fascinatie van Hillcoat voor personages die (tegen beter weten in?) in extreme omstandigheden blijven vasthouden aan normen en waarden uit een andere wereld bleek al eerder in The Proposition. Want hoe ver ga je om ‘one of the good guys‘ te blijven?

Ingetogen

Helemaal geen muziek zou de film eigenlijk niet misstaan hebben, maar de keuze voor een score van Nick Cave en Warren Ellis pakt goed uit. Hun aanpak is, net als eerder bij The Proposition en The Assassination of Jesse James, niet opdringerig en op een ingetogen manier mooi. Niettemin is het een van de elementen die de film op een paar momenten een tikkeltje sentimenteler dan het boek maakt. Dat valt ook toe te schrijven aan de  grotere rol die flashbacks hebben gekregen en daarmee de rol van de moeder (Charlize Theron). In het boek zijn herinneringen niet meer dan flarden, het verleden speelt nauwelijks een rol. Het gaat om het hier en nu, het proberen de volgende dag te halen. Het handelen van de moeder wordt in de film duidelijker en begrijpelijker. Voor haar is overleven niet genoeg: zij wil leven.