Een man van vluchtige contacten

Ryan Bingham, het hoofdpersonage in Up in the Air, doet niet aan binding. Contact met zijn familie heeft hij nauwelijks, voor zijn werk is hij constant onderweg en zijn appartement is net zo onpersoonlijk als een hotelkamer. Zijn beroep past goed bij zijn levensvisie: hij ontslaat werknemers voor managers die te schijterig zijn om dat zelf te doen. Meteen daarna stapt hij weer in het vliegtuig. Zo houdt hij zijn contacten bij voorkeur nogal, eh, vluchtig.

Regisseur Jason Reitman heeft een naam opgebouwd op het gebied van eigenzinnige komedies, maar is ook weer niet zo eigenzinnig dat het verhaal ergens anders heen zou kunnen gaan dan naar een wijze les voor Ryan: het leven is wel degelijk zinvoller als je tijd besteedt aan je familie en een seksrelatie haalt het niet bij echte liefde. Voor het zover is, mag George Clooney gelukkig geruime tijd de charmante gladjanus uithangen in een rol die hem op het lijf geschreven lijkt.

Bijzonder overtuigende actrices

Het scenario is van Reitman en Sheldon Turner. Het is gebaseerd op het boek van Walter Kirn en grossiert in slimme dialogen en prachtige inkijkjes in Ryans ziel. Zijn methode om snel langs de douane te komen is bijvoorbeeld hilarisch. Clooney wordt bijgestaan door twee bijzonder overtuigende actrices, Twilight-ster Anna Kendrick en Vera Farmiga. De eerste speelt een overambitieuze jonge collega van Ryan die hem de kneepjes van het vak leert. De laatste is de enige vrouw die net zo denkt als hij, met als paradoxaal gevolg dat hij verliefd op haar raakt. Beiden werden voor hun rol genomineerd voor een Oscar.

Up in the Air is scherp en vermakelijk, maar blijft altijd netjes binnen de randjes, commentaar dat overigens ook opgaat voor Reitmans vorige films. Reitman noemt Up in the Air zelf zijn meest volwassen film. Het lijkt er echter op dat hij zich met het verlangen om deze keer meer serieus te worden genomen in de vingers heeft gesneden.

Revelatie

De verwijderde scènes geven duidelijk weer hoe Reitman heeft geworsteld met het einde. Dat mocht klaarblijkelijk niet voorspelbaar romantisch zijn, maar kon het publiek evenmin al te zeer deprimeren. Uit de verwijderde scènes blijkt dat Ryan in de oorspronkelijke versie helemaal van zijn eerdere ideeën afstapt als hij eenmaal verliefd wordt op Alex (Vera Farmiga). Hij koopt een duur appartement, richt het gezellig in en is er kapot van als ze op de afgesproken datum niet komt opdagen.

Reitman en zijn collega zagen zelf waarschijnlijk ook wel in dat deze omslag wel heel erg out of character was en kozen uiteindelijk voor een meer halfslachtige afloop. Desondanks blijkt het einde het minst overtuigende deel van Up in the Air. Voor een komedie die zo strak geregisseerd is en met zoveel verve in beeld gebracht, is het gewoon zonde dat de scenarioschrijvers geen elegantere oplossing wisten te verzinnen. Ze ontwijken weliswaar de grootste clichés, maar laten het vervolgens, plotseling blijkbaar inspiratieloos, afweten.