Film / Films

De moderne rol van de vrouw

recensie: Amazones

“Ik houd ook niet van geweld, behalve als het zinvol is!”, roept Kers tegen Lot als deze verzucht dat geweld niets voor haar is. “En de wapens die we gebruiken zijn niet eens geladen!” Kers en Lot zijn hun eerste bankoverval aan het voorbereiden, samen met Reneetje en Sam. Vier vrouwen afkomstig uit het weinig opbeurende Breda-Noord, en allemaal krap bij kas. Lot, gescheiden van een mislukte muzikant en Sam, getrouwd met een werkloze Egyptenaar, hebben hongerige kindermonden te voeden. De vader van Reneetje is alcoholist, terwijl ze zelf wel van een lijntje coke houdt. Kers is na de dood van haar man in de financiële problemen gekomen; van een net verbouwde villa met sauna was ze gedwongen te verhuizen naar een armzalig flatje.

~

In de meeste films over roofovervallen zijn het mannen die de hoofdrol spelen. Kers, Lot, Reneetje en Sam hebben een man ingehuurd voor het besturen van de vluchtwagen, maar verder doen ze alles zelf. Dit is niet het enige opzicht waarin Amazones met de conventies van het genre breekt. Het viertal bestaat niet uit creatieve, briljante breinen, zoals je in veel Amerikaanse varianten ziet, maar uit doodgewone huisvrouwen. Zo bereiden ze hun overvallen ook voor: gezellig rond de keukentafel, met een kopje thee.

Ordinair huppelkutje

~

Regisseur Esmé Lammers en scenarioschrijver Barbara Jurgens hebben hun hoofdpersonen ook zo gewoon mogelijk gemaakt in de zin dat ze hen niet tot helden of schurken bombarderen. De vier zijn eerder stereotypen van vrouwen die je in een Hollandse achterbuurt verwacht tegen te komen. Reneetje als het stoute, tikje ordinaire huppelkutje dat geen schuldbesef kent, Kers als de gevallen vrouw van stand die uit een soort wraak op de dood van haar man een dure jas steelt en stiekem genoegen beleeft aan de overvallen, en Lot en Sam als moeders die hun kroost ‘verantwoordelijk’ willen opvoeden en dus worstelen met hun daderrol. Vooral Lot komt in een gewetensconflict als ze verliefd wordt op de politieagent die hun zaak onderzoekt en haar zoontje er achter komt wat mama doet om de kost te verdienen.

Vleugje ironie

Dat is meteen het enige echt serieuze element in Amazones. Verder koos Lammers, die eerder de kinderfilms Lang leve de koningin en Tom & Thomas maakte, ervoor de toon zo licht mogelijk te houden. Ze zet haar hoofdpersonen neer met een vleugje ironie, maar dan wel met een piepklein vleugje. Daarachter zien we vier vrouwen die het heft stevig in eigen hand nemen. Monique van de Ven (Kers), Susan Visser (Lot), Georgina Verbaan (Reneetje) en drievoudig Gouden Kalf-winnaar Monic Hendrickx (Sam) mogen in Amazones van hun personages gelukkig iets meer maken dan stereotypen, waardoor je nog echt van ze kunt gaan houden ook. Dit lukt de actrices wonderwel.

Champagne

Amazones maakt overigens wel degelijk een statement. Aan het eind van de film zien we Lot, Reneetje en Sam in een Brussels vijf-sterrenhotel champagne drinken en half naakt dansen op Nobody’s Wife van Anouk. Het is het beeld van stoere en vrijgevochten vrouwen dat we de laatste tijd zo vaak in films tegenkomen, en toch vergeet je niet dat twee van hen in het dagelijks leven gewoon moeder en huisvrouw zijn. Hypocriet? Tegenstrijdig? Ik denk het niet. Waarschijnlijker is het dat de film hier de traditionele én de moderne rol van de vrouw probeert te verenigen. Tegen de achtergrond van het door vrouwelijke waarden gedomineerde Nederland niet eens zo’n verrassend uitgangspunt.