Sentimentele hoerenloper

Profumo di donna gaat over een jonge en onervaren soldaat die de opdracht krijgt om de oudere officier Fausto, die blind is geworden door een ongeluk, te begeleiden naar Napels. De oude officier, gespeeld door Vittorio Gassman, is een bitter man met af en toe nog wat momenten van Italiaanse levensvreugde. Hij behandelt het groentje op voorspelbare wijze als een nietsnut die nog niet is ingewijd in het leven en de liefde. De titel van de film verwijst naar zijn gave om de schoonheid van vrouwen te beoordelen op hun geur en in de film zijn er verscheidene scènes waarin Fausto zijn gave test. Het tweetal reist van Turijn naar het zuiden van Italië en stopt onderweg in Genua en Rome, wat de nodige mooie toeristenplaatjes oplevert. De jonge soldaat moet zich tijdens hun tocht bekommeren om de sterke drank en het vinden van geschikte hoertjes voor Fausto. Geleidelijk komt hij erachter dat Fausto voor een missie naar Napels reist als hij een pistool en een foto van een jonge vrouw in zijn koffer ontdekt.

Soft focus-clichés

Profumo di donna doet in zijn opzet denken aan Risi’s eerdere Il sorpasso (1962), waarin twee verschillende mannen worden gevolgd in hun tocht door Italië. Deze film is energiek en verrassend in zijn opmerkelijke combinatie van neorealistische roadmovie en psychologisch portret. In Il sorpasso speelde Gassman ook de oudere en ervarenere man tegenover een onzekere en verlegen student. Profumo di donna is in vergelijking formuleachtig en valt terug op voorspelbare methoden om het verhaal aan te dikken. De muziek is zwaar aanwezig om emoties bij het publiek te benadrukken. Het middelmatige camerawerk is onopmerkelijk en de getoonde Italiaanse idylle is zeker niet zo mooi of uitnodigend als in films die inventiever omgaan met de schoonheid van het land.

Ook kan Risi het niet laten om te werken met voor de hand liggende clichés. Zo heeft de jonge soldaat een nachtmerrie waarin hij Fausto met een pistool op hem af ziet komen – gefilmd in roodtinten en met een enge soundtrack. Wat flashbacks van Fausto’s oude vlam die terugdenkt aan de tijd dat hij nog kon zien, zijn gefilmd in soft focus en doet denken aan oude reclamefilmpjes. Dit soort scènes zijn erg verouderd en werken op de lachspieren door hun overdadigheid. Gassman is de enige die de film nog de moeite waard maakt als de wispelturige Fausto, die lijdt aan zelfhaat, maar toch nog wat passie over heeft. Maar anders dan bij zijn vergelijkbare personage in Il sorpasso is Gassman minder complex en subtiel in zijn spel, dat het vooral moet hebben van grote gebaren. Jammer genoeg is Profumo di donna daarmee een verouderde film, die in tegenstelling tot Il sorpasso zijn houdbaarheidsdatum al lang heeft overschreden.