Charlton Heston overleeft de toekomst

Het leukste aan al die bekende en onbekende film uit de zeventiger jaren is de sfeer, waarvoor de Engelse taal het woord gritty heeft. Of het nu komt door de kwaliteit van het gebruikte filmmateriaal of de relatief vaak lage productiebudgetten, vrijwel elke film ziet eruit of hij zo van de straat is geplukt. Dat is ook zeker het geval met deze twee toekomstfantasieën die gelijktijdig door Warner op dvd zijn uitgebracht, en geheel terecht, want Soylent Green en The Omega Man vertonen nogal wat overeenkomsten. Zo speelt Charlton Heston in beide films de hoofdrol en spelen beide films zich af in de toekomst, hoewel er nergens een ruimteschip is te zien. In de trant van Huxleys Brave New World laten de twee films een pessimistische blik zien op een dystopische samenleving.

Godsdienstwaanzinnige albino’s

In The Omega Man uit 1971 speelt Heston Neville, een oud-militair die na het uitbreken van een wereldwijde epidemie de enige levende man op aarde denkt te zijn. Maar al gauw wordt duidelijk dat er sommigen zijn die door het virus zijn veranderd in een soort godsdienstwaanzinnige albino’s die alleen ’s nachts tevoorschijn komen. (Klinkt bekend? Dat kan kloppen, want het recente 28 Days Later volgt eenzelfde stramien.) Neville is een harde man die ondanks alles probeert te overleven in een nietsonziende maatschappij; zonder pardon maait hij iedereen neer die hem voor de voeten durft te lopen. The Omega Man is een prima film die profiteert van een paar goede hoofdrollen (naast Heston valt vooral Anthony Zerbe op als leider van de groep albino’s) en een boeiend verhaal (naar Richard Mathesons boek I Am Legend, dat momenteel opnieuw verfilmd wordt met Will Smith in de hoofdrol).

Levend archief

Maar Soylent Green, twee jaar later door Richard Fleischer gemaakt met opnieuw Heston in de hoofdrol, is nog beter. De titel is de naam van een soort voedsel dat van plankton gemaakt wordt, in een bomvol New York ergens in de nabije toekomst. Dieren en planten zijn vrijwel uitgestorven en voor rundvlees wordt op de zwarte markt grof geld betaald. Heston is de corrupte politieagent Thorn die tijdens het onderzoek naar de moord op een directielid van het bedrijf Soylent stuit op enkele duistere geheimen van de wereldwijde voedselproducent. Het mooie aan de film zijn de kleine details waarmee de toekomstige maatschappij wordt geschetst: de zwarte voedselmarkten, de totale onverschilligheid voor mensenlevens (relschoppende menigtes worden letterlijk opgeruimd met grote shovels), de zeldzame status van papier (waardoor sommige bejaarden bij justitie in dienst zijn als levend archief) en de uitvaartcentra waar je inslaapt onder het genot van natuuropnamen en je favoriete muziek van vroeger.

Honderd-en-een films

Twee prima films dus, die op dvd nog worden opgesierd door een paar boeiende extra’s. The Omega Man bevat de klassieke documentaire The Last Man Alive en een inleiding door drie van de medewerkers aan de film, terwijl Soylent Green vergezeld gaat van een audiocommentaar van regisseur Richard Fleischer en actrice Leigh Taylor-Young en een korte documentaire gemaakt rond de release van de film. Ook zijn er beelden te zien van het feestje dat MGM gaf voor acteur Edward G. Robinson omdat Soylent Green zijn honderd-en-eerste film was. Geen tot de rand gevulde special editions dus, maar wel twee bijna vergeten pareltjes uit die rijke periode van dertig jaar geleden.