Shrek

Het is groen, het trekt kaarsen van oorsmeer uit zijn twee horentjes en vindt zijn persoonlijkheid ‘een ui’. Geen stinkende bol, maar een geheel van meerdere lagen. Shrek is de groene boeman van dit verhaal en onder die enge buitenkant zit een klein hartje. Meerdere lagen ook in het verhaal, want er is voor elk wat wils. Slapstickhumor voor de kleintjes, sappige one-liners voor papa en mama. Maar onder al dat verbale en visueel geweld schuilt ook hier een klein hartje: hoe hard Shrek zich ook probeert af te zetten van Disney-zoetsappigheid, aan het einde komt toch de moraal om de hoek kijken.

Shrek is duidelijk een verhaal voor twee verschillende doelgroepen. Voor de kleintjes, die hier een groene variant van De Zwanenprinses zien, en voor de volwassenen, die zich een bult lachen om de meesterlijk getimede uitspraken van Shrek (Mike Myers), zijn sidekick Donkey (Eddie Murphy), Prinses Fiona (Cameron Diaz) en de gemene Lord Farquaad (John Lithgow – 3rd Rock From the Sun). En toegegeven; Shrek is een enorm leuke en goede film. De grote mensenmassa’s in de film zijn vaak nog vrijwel identiek in beweging en aankleding, maar de belangrijkste figuren zijn met veel gevoel voor detail tot leven gekomen. De figuren zijn tot in de puntjes met hun achtergrond samengevoegd, zodat in los zand voetsporen verschijnen en in hoog gras een gebaand pad. Petje af voor de animatie.

Petje af ook voor de humor in deze film. De talloze verwijzingen naar andere films (Silence of the Lambs, The Matrix, Babe) maken de film een feest van herkenning en het grappentempo is hoog. Eddie Murphy doet het hier net iets beter dan in Disney’s Mulan, waar hij een vergelijkbaar drukke sidekick was. Mike Myers overdrijft zijn schotse accent gelukkig niet te erg, en John Lithgow is altijd goed, met of zonder gezicht erbij. Goede animatie, humor om van dubbel te liggen, wat wil je nog meer?

Wat ik wil, is dat Dreamworks ophoudt Disney af te maken in elke animatie die ze produceren. Iedereen weet dat Dreamworks-baas Katzenberg onder niet al te fijne omstandigheden weggestuurd is als hoofd animatie bij Disney. Vervolgens probeerde hij zijn vorige werkgever eerst het gras voor de voeten weg te maaien met Antz (Disney bracht A Bug’s Life net wat later) en nu is de baas van Disney gekarikaturiseerd als Lord Farquaad. Zijn land, Du Loc, is een weerspiegeling van Disney Land.
Ja het is grappig, en ja, je moet erom lachen omdat het ridiculiseren goed gebeurt. Maar het blijft beneden alle peil. Dreamworks schiet Disney af, maar stopt in Shrek eenzelfde moralistische toontje. Disney wordt naar de slachtbank gevoerd als de boodschap er te dik bovenop ligt. Van mij mag Dreamworks nu ook. Shrek is een alleszins geslaagde film, maar de pot moet de ketel niet gaat verwijten dat die zwart ziet.