Een amateur in het leven
Peter Middendorp lijkt een sympathie te hebben voor de strijd van het indolente individu tegen de boze buitenwereld. In zijn debuutroman Noordeloos draaide het nog om de stuurloze middenstander in een beklemmend Gronings dorpje, die op obsessieve wijze achter de vrouw van de lijsttrekker van de plaatselijke politieke partij aanjaagt. In zijn tweede boek Amateur is de protagonist, Daniël, wederom een beetje een indolent geval: een tamelijk sukkelige student fotografie aan de Groningse kunstacademie Minerva, waar hij na veel gepush van zijn vriendin (consequent aangeduid als ‘zijn vriendin’) heeft gesolliciteerd en is aangenomen.
Middendorp zet met Daniël een figuur neer die vaak beeldsprakelijk achter zijn eigen benen aanloopt; hij is hoe dan ook geen besluitvaardig persoon. Erg betrokken bij de kunstwereld lijkt hij niet. Zo buigt hij zich vol wanhoop over de vraag wat kunst is, maar na verloop van tijd blijkt hij toch te worden gegrepen door zijn onderwerp, de ’tijdsgeest’ van de jaren negentig.
De afwaskeuken van Plato
~
Die afwaskeuken verwijst naar het baantje dat Daniël had nadat hij van school was gestuurd: afwasjongen in een self-service restaurant. Dit was misschien wel de gelukkigste tijd uit zijn leven – tot het moment hij daar overbodig werd. In tegenstelling tot de ideeënwereld van Plato (en daarmee ook de kunstwereld) voelde Daniël zich het gelukkigst in de simpele setting van een afwaskeuken. Het is dan ook logisch dat de kunstacademie het ook niet wordt voor hem; hij wordt er van afgeschopt nadat dubieuze naaktfoto’s in zijn locker worden gevonden.
Een amateur in het leven
De wereld lijkt een loopje met Daniël te nemen. Zoals de mensen in de grot van Plato slechts de schaduwen op de wand van de grot zien, zo lijkt Daniël ook nergens echt de vinger achter te krijgen. Daniël is een ‘amateur’ – in de kunstwereld, maar ook in het leven. Totdat hij aan het eind letterlijk de deur van zijn huis achter zich dichtslaat en de wereld buitensluit. Vanaf dat moment lijkt hij het heft in eigen hand te nemen.
In Noordeloos nam Middendorp het burgerlijke dorpssfeertje op de hak, in Amateur lijkt de pretentieuze kunstwereld aan de beurt. Door in deze werelden een karakterloos persoon te plaatsen, die de conventies niet zo goed begrijpt of deze uit een soort laatste recalcitrantie niet volgt, probeert Middendorp een spanning te creëeren die zo de absurditeit van die wereld laat zien. Amateur is hierin goed geslaagd.
