Britse heroïek

Hetzelfde geldt voor de beschrijvingen van het na-oorlogse Engeland, waar het grootste deel van het verhaal zich afspeelt. De jaren vijftig waren voor de Britten niet de jaren van wederopbouw en optimisme, maar een tijd van wonden likken en melancholisch terugverlangen naar het Empire van de jaren twintig en dertig.

Ook Walter Bromley en Stanley Carton, al bevriend vanaf Eton, trachten de goede oude tijd vast te houden in hun wekelijkse bijeenkomsten in de Montague Club:

Over the next few hours we would polish off the wine. At the end of this we would, with great solemnity, forgive the world for all its many sins. By Monday, all bets would be off and the world would have returned to its previous unforgiven state. But on Friday afternoons, Stanley and I made our peace with the planet, which always seemed easier to do after six glasses of Bordeaux.

Ongewenste opschudding

De rest van de week trekt de wereld ongemerkt aan de mannen voorbij en dat lijkt ze uitstekend te bevallen. Des te verrassender is de onthulling dat deze twee voormalige klimmaatjes, die hun vrijdagse borrel ironisch ’the weekly meeting of the Society of Former Mountaineers’ noemen, geen oude bromberen zijn maar jonge kerels van halverwege de dertig. Een tragische beklimming tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft bij beide heren diepe littekens achtergelaten en hen de zin in bergbeklimmen, of überhaupt een interessant leven, ontnomen.

Dan wordt, opnieuw, hun leven in beroering gebracht: Stanley’s oom, de goeroe van de Britse klimgemeenschap, pleegt zelfmoord en zijn laatste wens voert Walter en Stanley terug naar waar het ooit allemaal misging. Allerlei zorgvuldig weggeborgen herinneringen komen aan de oppervlakte drijven en in flashbacks wordt verteld wat er zich in de Italiaanse Alpen heeft afgespeeld.

De pijnlijke mislukking van de eerste missie (met verschrikkelijke gevolgen) maakt de ernst en het verbeten doorzettingsvermogen waarmee ze de tweede expeditie aangaan invoelbaar. Falen is hier geen optie meer. Desondanks maakt Watkins het zijn hoofdpersonen wel heel erg moeilijk – bovendien negeert hij bij tijd en wijle de ‘simpele’ oplossing. Zo weet iedereen inmiddels uit de film Alive dat mensen, mits hongerig genoeg, al snel de voedzaamheid van mensenvlees beseffen. Bij Walter en Stanley komt het idee niet eens op, zelfs bij het roven van kleding hebben ze last van hun geweten.

Onderkoeld maakt onbemind

Het is juist deze morele onbuigzaamheid en de Britse gereserveerdheid die dit spannende boek uiteindelijk opbreekt. De hoofdpersonen passen bij het tijdsbeeld en het ideaal van de onkreukbare Engelsman die met zijn stiff upper lip ogenschijnlijk onaangedaan overal doorheen wandelt. Vanaf het begin is duidelijk dat het hier good guys betreft die vooral zichzelf hun menselijke vergissingen moeten vergeven. De innerlijke conflicten van Walter en Stanley zijn bij lange na niet zo spannend als hun belevenissen op de berg.

Maar het verslag van de tocht naar de top is wel degelijk een meesterwerk van spanning en avontuur. De kou van de sneeuwstorm en de ijzige schoonheid van de pieken naderhand glinsteren je tegemoet van de pagina’s en dat maakt veel goed. The Ice Soldier is een romantisch jongensboek vol gevaar en heroïek. Niet meer, maar ook zeker niet minder dan dat.