Boeken / Fictie

Lege actie

recensie: Marco van Houwelingen - Aangeschoten wild

.

Een hechte vriendschap ontstaat na de eerste ontmoeting tussen de verlegen Bast en de brutale Ischa. Bast doet dingen die hij zonder Ischa nooit had durven doen: op hun middelbare school inbreken, kennismaken met harddrugs en naar de hoeren gaan. Ischa besluit dat het na hun slagen tijd is om samen de wijde wereld in te trekken, hij moet er niet aan denken zijn hele leven in het Gelderse dorpje Ochten te slijten. Maar vlak voordat Bast en Ischa hun eerste reis zullen maken, overlijdt Ischa. Bast besluit dat hij de geplande reizen alleen zal maken.

Via een korte ‘oefenreis’ naar Egypte belandt hij uiteindelijk in Zuid-Amerika. Aldaar verandert Bast in korte tijd van een verlegen jongetje in een onverschillige man. Zijn vriendinnetje Tori en de rouw om Ischa verdwijnen al snel naar de achtergrond. Seks, geld en drugs worden de belangrijkste drijfveren voor Bast.

Op losse schroeven
Alles wijst erop dat Van Houwelingen een meeslepende, indringende roman heeft proberen te schrijven. Jammer genoeg doet Aangeschoten wild vooral aan als een zakelijke opsomming van gebeurtenissen. Van Houwelingen is niet in staat om het handelen en denken van zijn personages begrijpelijk te maken. Daarmee komt de roman op losse schroeven te staan. 

Dit euvel wordt al direct in de eerste hoofdstukken zichtbaar. Bast wordt neergezet als een sukkeltje dat graag net zo stoer wil zijn als Ischa. Of, zoals Bast het zelf verwoordt: ‘Als Ischa het doet dan doe ik het ook.’ Wat Bast in Ischa ziet, is te vatten, maar waarom de durfal Ischa op zou willen trekken met de nietszeggende Bast blijft onduidelijk. Het maakt de innige vriendschap, zoals die beschreven wordt – en de gebeurtenissen die voortvloeien uit die hechte band – ongeloofwaardig.

Pathethische stijl
Zelfs de dood van Ischa en het effect hiervan op Bast laat geen sporen na. De boosdoener is een pathetische manier van schrijven die eerder afstoot dan dat de lezer het verhaal in gezogen wordt. Zo vertelt Bast kort na het overlijden van zijn vriend: ‘Mijn hoofd was een pijnbank. […] Maar ik had geen behoefte aan mensen. En ook niet aan afleiding. Afleiding is jezelf voor de gek houden. Afleiding is een bril opzetten en vervolgens denken dat het uitzicht veranderd is.’

Van Houwelingen zet ieder gevoel om in woorden, die al snel hun impact verliezen. Niets wordt aan de verbeelding overgelaten. Dit geeft de roman, samen met de geringe mate waarin relaties en karakters uitgediept worden, een afstandelijk karakter. De behoefte om het boek weg te leggen is voortdurend groter dan de neiging om verder te lezen. 

Aangeschoten wild toont aan dat een boek vol heftige gebeurtenissen geen effect op de lezer heeft, als niet inzichtelijk gemaakt wordt hoe bepaalde factoren het doen en laten van personages beïnvloeden. Dit  is dan ook niet de coming-of-age roman die op de achterflap beloofd wordt, maar een lege actieroman die de lezer koud laat.