Over de schreef

Tegenstrijdige verhalen

Hoofdpersonage Sven runt samen met zijn vrouw Antje een duikschool op een Canarisch eiland. Hij is kort na zijn studie rechten Duitsland ontvlucht in een poging te ontkomen aan de Duitse behoefte alles en iedereen te veroordelen. Samen leiden ze een zorgeloos bestaan op het eiland, totdat Sven zijn nieuwe klanten Theo en Jola ontmoet. Voor hij het weet is Sven onderdeel van een gevaarlijk spel waarvan hij de regels niet kent. Na het vertrek van het koppel blijft Sven gedesillusioneerd achter. In twee weken tijd is hij alles waar hij waarde aan hechtte kwijtgeraakt. Sven komt tot het besef dat ‘oorlog geen geografisch fenomeen’ is en keert alleen terug naar Duitsland.

Nultijd bestaat uit Svens verslag van de twee weken die hij met Theo en Jola doorbracht en dagboekfragmenten van Jola over haar tijd op het eiland. Naarmate het verhaal vordert, vertonen beide getuigenissen steeds minder overeenkomsten. De lezer blijft uiteindelijk achter met twee totaal verschillende verhalen. De vraag is natuurlijk wie van de twee vertellers de waarheid spreekt. Zoals Sven in het begin van de roman schrijft, als hij terugblikt op zijn studie rechten:

In de rechtszaal had ik meegemaakt hoe mensen hun verleden construeerden volgens zelfontwikkelde patronen. Heilig overtuigd van hun zaak vertelden ze de grootst mogelijke onzin. Misschien was dat wel het belangrijkste inzicht van mijn juridische opleiding: wie de waarheid niet sprak, loog daarom nog niet.

Zenuwslopend
De toch al niet normale relatie tussen Theo en Jola ontwikkelt zich in de tijd die ze met Sven doorbrengen langzaam tot een totaal geschifte driehoeksverhouding. Het maakt dat de spanning in Nultijd om te snijden is. Theo zet tijdens een etentje met Jola, Sven en Antje op de eerste avond van hun vakantie al meteen de toon, met opmerkingen als:

Ik zou dolgraag een paar jaar de gevangenis in draaien. […] Wie per se de gevangenis in wil, krijgt één gratis schot. Hij moet alleen nog beslissen wie hij wil raken.

Het is knap hoe de aangesneden juridische kwestie nooit de boventoon voert in Nultijd. De lezer wordt boven alles opgeslokt in een duister, fascinerend verhaal waarin drie mensen constant over de schreef gaan. Nultijd is spannend en laat zich daarom gemakkelijk in één ruk uitlezen. Toch blijft de roman dankzij het juridische sausje ook na lezing lang rondspoken. Deze combinatie van elementen maakt Nultijd tot een fantastische roman voor wie zich graag van de wijs laat brengen.