Voorgekauwd vervolg

ïnspireerde herhalingsoefening.

Vorig jaar verscheen van de hand van het Zweedse duo Michael Hjorth en Hans Rosenfeldt het geprezen debuut Wat verborgen is. In De discipel, het tweede deel in De Bergmankronieken, kruipen zij opnieuw in de huid van de gesjeesde psycholoog Sebastian Bergman. Deze seksverslaafde, narcistische rode draad in de serie zorgde vijftien jaar geleden voor de veroordeling van moordenaar Edward Hinde. Nu worden er weer vrouwen vermoord volgens zijn ritueel. Hinde zit nog altijd achter slot en grendel, zonder contact met de buitenwereld. Dus wie pleegt de nieuwe moorden, en hoe weet hij zoveel details van Hindes werkwijze?

Gehate hoofdpersoon
Bergman, de onsympathieke psycholoog, achtervolgt ondertussen al maanden zijn dochter Vanja, die inspecteur is bij de Nationale Recherche en wier bestaan hij vernam in het eerste deel van de serie. Bergman heeft niets meer sinds zijn gezin tijdens een tsunami om het leven kwam en wil angstvallig graag Vanja’s aandacht trekken. Hij probeert zijn leven op te bouwen door zich – wederom – bij de Nationale Recherche naar binnen te werken. Wanneer echter blijkt dat hij verbonden is met de moorden, breekt de hel los.

Juist, maar dit kennen we al. Ook in Wat verborgen is was Sebastian betrokken bij een zaak en hielp hij de recherche vanuit persoonlijke motieven. Eigenlijk is veel uit De discipel herkenbaar: stijl, personagevorming en spanningsopbouw. Problemen uit de privésfeer van de leden van de Nationale Recherche, zoals geïntroduceerd in deel I, worden in De discipel nauwelijks uitgebreid of opgelost. Teamleider Torkel is nog altijd karakterloos en vlak, wetenschapper Ursula moet niet zo neurotisch doen, Vanja moet haar oogkleppen afhalen en Sebastian, ach ja. Sebastian moet niet zo ziekelijk zelfgenoegzaam zwelgen. Het gevolg is dat er van meeleven met het rechercheteam weinig sprake is.

Toch nog een verrassing
Als we dan het lot van de slachtoffers ook met distantie bekijken, blijft er weinig emotionele toewijding over. Maar de slachtoffers – of beter gezegd, een van de slachtoffers, want over de anderen wordt heengewalst – worden neergezet als een zwakke representatie van de alleenstaande, aandachtsbehoeftige vrouw van middelbare leeftijd. Wat juist geen medelijdende gevoelens oproept, maar eerder een vernietigende irritatie richting de auteurs vanwege de eendimensionaalheid en clichematigheid waarmee zij hun personages neersabelen.

Hjorth en Rosenfeldt doen te hard hun best om de zielenroerselen van hun personages te duiden en in de oneindigheid te verifiëren, waardoor er niets overblijft voor de lezer om te interpreteren. De discipel is voorgekauwd, waardoor het kat-en-muisspel voor de lezer niet genoeg glans heeft. Het boek is heus onderhoudend en vlot geschreven, en na het lezen is er geen reden om je bedonderd te voelen, maar het is niet meer dan dat. Wat in het eerste deel nog boeiend was, is in dit tweede deel een onsubtiele, expressieloze herhaling. Prima voor een paar uur licht vermaak, maar verwacht niet achtergelaten te worden in ontroering of verbazing.