Boeken / Fictie

Wiskundige romantiek

recensie: David Bajo (vert. Jan Hamminga) - De 351 boeken van Irma Arcuri

.

~

De 351 boeken van Irma Arcuri is de eerste roman van David Bajo. Hij studeerde Engels aan de universiteit van Michigan en werkte als journalist. Voordat zijn eerste roman verscheen, publiceerde hij enkele korte verhalen in The Sun. Met zijn eerste boek maakt Bajo een verbluffende indruk. Het mag wel zeker zijn dat dit niet het laatste is wat Bajo van zich laat horen.

Getallen

Naast Irma heeft Philip nog een andere grote liefde: getallen. Waar Irma’s wereld vooral uit letters bestaat, is het voor hem de wiskunde die hem de dag door helpt. Formules en de mogelijkheden die op hun uitkomst volgen, bepalen zijn gedachtegang. Dat levert interessante gesprekken op met Irma, omdat zij filosofische vraagstukken vanuit het woord benadert, en hij vanuit het getal. Toch brengt de getallenliefde ook genoeg complicaties met zich mee: Philip is twee keer getrouwd geweest en beide keren zijn de vrouwen van hem gescheiden omdat hij te afstandelijk zou zijn, te veel in sommen zou denken en weinig met emoties aan kan. De enige constante in zijn leven, is Irma.

Als ze dan op een dag verdwijnt en haar boeken aan Philip nalaat, wat hij onbegrijpelijk vindt omdat hij niets met woorden heeft, is naar haar op zoek gaan het enige wat hij kan doen. Maar die zoektocht is een stuk moeilijker dan verwacht. Gaandeweg verdwijnt ook de zoon van een van zijn ex-vrouwen, en langzaam wordt duidelijk dat ook hij achter Irma aan is gegaan. Wat is Irma’s connectie met anderen in Philips leven en waarom wil iedereen haar vinden? De 351 boeken die ze hem naliet en de kleine notities die ze daarin maakte, leiden zijn zoektocht. Irma kende Philip beter dan hij dacht, want ze lijkt zelfs zijn volgende stap al voor hem uitgedacht te hebben, nog voor hij de mogelijkheid kende. Was Irma dan toch meer thuis in de wiskunde dan Philip dacht?

Magie

Bajo leidt je in De 351 boeken van Irma Arcuri naar exotische plaatsen en excentrieke mensen. Mensen die alleen in een boek kunnen bestaan. Misschien is dat ook wel de belangrijkste reden dat zijn boek afstandelijk blijft. Hoewel je graag wilt weten wat Philips volgende stap is, en dat Irma gevonden wordt, ben je toch nooit helemaal een met de personages. Iets anders wat daarvoor zorgt is de grote rol van wiskunde. Hoewel Bajo die op een mooie, filosofische manier verweeft in zijn verhaal, zul je toch niet de liefde van Philip voor cijfers voelen als je zelf niks met wiskunde hebt.

David Bajo

David Bajo

Het is prachtig hoe Bajo de geschiedenis van Philip en Irma uit de doeken doet, via moeiteloze flashbacks van Philip, getriggerd door dat waar hij mee bezig is. De relatie tussen Irma en Philip is bijna magisch: ze kunnen niet zonder elkaar, maar ook niet met elkaar zijn, door hun zeer verschillende kijk op het leven. Beiden benaderen ze de wereld vanuit een extreem oogpunt en beiden lijken elkaars gedrag te kunnen voorspellen. Bajo heeft hun relatie een diepgang gegeven die jaloersmakend is. Irma en Philip gaan op een manier met elkaar om die buiten hun wereld niet mogelijk lijkt. Ze voelen elkaar perfect aan en hebben, ondanks de seksuele kant van hun vriendschap, geen behoefte aan een andere relatie met elkaar dan die van minnaar en vriend. Als je daarbij hun conversaties optelt, die bijna altijd belang hebben en nooit zinloos zijn, is het bijna een sprookje te noemen.

Toch blijven de afstandelijkheid en de wiskunde een groot struikelblok. Ze voorkomen dat het verhaal je meesleept en herinneren er telkens aan dat je een boek aan het lezen bent. Het is niet te wijten aan Bajo’s inhoud: hij geeft genoeg zelfspot, humor, seks, filosofie, mysterie en drama om je aandacht vast te houden. Maar de manier waarop Bajo De 351 boeken van Irma Arcuri brengt, had wel wat gevoeliger gemogen.