Angst voor nieuw leven
Altijd als Lester Brandman van zijn werk thuiskomt, krijgt hij in de hal een visioen waarin hij zijn vrouw Alicia in een dramatische toestand aantreft. Bloedbad, zelfmoord, overspel, totale waanzin. ‘Alles kan. Het hoeft maar plaats te vinden en het gebeurt.’ Zo denkt hij op de dingen voorbereid te zijn en probeert hij alle verrassingen uit te sluiten.
Christophe Vekeman schrijft in zijn roman Lege jurken over een bange man die zich moeizaam staande houdt in de sleur van de huwelijkse staat. Lester is vier jaar getrouwd met Alicia maar weet eigenlijk niet of hij nog van haar houdt. Of ooit van haar gehouden heeft. Als ze hem op een vrijdagavond vertelt dat ze zwanger is, vlucht hij in een reflex het huis uit om deze overdonderende boodschap te verwerken. In de nacht loopt hij zijn collega Claudia tegen het lijf en ze besluiten gezamenlijk nog een glas te drinken. Behoorlijk beneveld brengt Lester haar naar huis. Op straat komen ze zwaar ten val, Claudia raakt gewond en belandt in het ziekenhuis.
Vreemdgaan
Dat zo’n op het eerste gezicht onbeduidend verhaal toch nog 187 pagina’s lang boeit, komt vooral door Vekemans schrijftalent. Het portret dat hij tekent van de schlemiel Lester Brandman is meelijwekkend en humoristisch tegelijk. Aanvankelijke afkeer verandert gaandeweg het boek in sympathie door de wijze waarop Vekeman ons in het hoofd van Lester Brandman laat kijken, en door zijn ogen weer naar die beangstigende buitenwereld. Alles is bedreigend, of op z’n minst te wantrouwen. Zijn vrouw, zijn huwelijk, haar kunstenaarschap, haar kookkunsten, zijn collega’s, de oprechtheid van een jeugdvriendschap en uiteindelijk zijn eigen vaderschap: alles wordt in twijfel getrokken.
Nee, hij is geen idioot. Hij is een neuroticus, en neurose, zoals hij ooit bedacht heeft en sindsdien zichzelf vaak troostend voorhoudt, is een bewijs van intelligentie.
Het voorval in de nacht betekent dat Lester zijn zelfvertrouwen hervindt. Het maakt hem enigszins weerbaar. Collega Claudia herstelt van haar verwondingen en zoekt contact met hem, terwijl zijn vrouw Alicia, die hen toevallig ’s nachts op straat heeft gezien, op een verongelijkte manier haar jaloezie laat merken. Een onzeker huwelijk en een onverwacht kind op komst vormen een goede voedingsbodem voor haar wantrouwen.
Lester groeit in zijn nieuwe rol van man-met-aantrekkingskracht, die zelfs wordt verdacht van vreemdgaan. Hij probeert deze positie tegenover zijn vrouw uit te buiten maar is uiteindelijk toch doodsbang om zijn hand te overspelen. Alicia heeft alle toestanden veel sneller onder controle dan Lester. Ze ontfermt zich uiteindelijk weer liefdevol over hem, ruimt alle misverstanden uit de weg en is helemaal klaar voor haar toekomstig moederschap.
Ze wil hem niet vergoelijken, Lester, maar ze heeft geen keus, ze legt zich erbij neer: het is nu eenmaal zo. Hij is een man, hij loopt aan de leiband van zijn mannelijkheid.
De kijker thuis
Lege jurken beschrijft de coming of age van een onzekere, aanstaande vader die zich langzaam van zijn verantwoordelijkheid bewust wordt. Met veel effect en gevoel voor timing maakt Vekeman dit tot een goed leesbare roman. Hij goochelt met verschillende perspectieven en weet telkens op het juiste moment een onverwachte wending aan het verhaal te geven.
Maar in zijn snedigheid van formuleren zoekt Vekeman ook de grenzen op: het opvoeren van ‘de kijker thuis die het uitschatert’, als een soort extra toeschouwer, is vooral een overbodige manier om het humoristische effect aan te dikken. En ook het benoemen van kippenvel als ‘een vijl van vlees’ is een voorbeeld van gekunsteldheid. Zo zijn er nog wel wat passages die deze bij vlagen hilarische tragikomedie soms dreigen te verstoren. Dat heeft deze schrijver helemaal niet nodig om zijn talent te bewijzen.
