Hitchcock, de persoon en de filmmaker

Chandler’s boek is een biografie gebaseerd op tientallen interviews met Hitchcock zelf en met mensen die met hem hebben samengewerkt. John Orr daarentegen gaat dieper in op hoe Hitchcock’s films een enorme impact hadden op verschillende grote regisseurs en zelfs op hele stromingen binnen de filmgeschiedenis. Beide boeken bieden samen een goed overzicht van Hitchcock’s persoonlijkheid, zijn films, zijn invloed, zijn thema’s en zijn manier van werken.

Moord in de Nederlandse tulpen

Charlotte Chandler heeft haar sporen inmiddels wel verdiend. Ze schreef onder meer biografieën over Billy Wilder, Groucho Marx en Federico Fellini. Voor It’s Only a Movie heeft Chandler gedurende verschillende decennia veel grote namen uit de naoorlogse Amerikaanse filmindustrie weten te strikken. Grootheden als Audrey Hepburn, Ingrid Bergman, James Steward, François Truffaut, Billy Wilder en uiteraard Cary Grant, één van Hitchcock’s vaste hoofdrolspelers, komen aan het woord en vertellen over Alfred Hitchcock. Een aantal elementen vind je in alle verhalen terug: een grote bewondering voor de altijd vriendelijke regisseur en een groot respect voor zijn professionele genie.

Uiteraard komt de Master of Suspense zelf ook veel aan het woord. Uit alles blijkt hoe gedreven hij was, hoe hij vierentwintig uur per dag met films bezig was (en met eten), en hoe hij dacht in moorden. Hij verklapte aan Chandler dat hij in elke situatie waarin hij zich bevond (bijvoorbeeld bij de Niagarawatervallen), fantaseerde over mogelijke gebeurtenissen, intriges en manieren om mensen te vermoorden. Leuk detail: hij heeft altijd een lange lijst gehad met moorden die hij nog in een film wilde verwerken. Zijn niet gerealiseerde favoriet was een moord in een mooi Nederlands veld vol met tulpen. Maar boven alles blijkt dat Hitchcock een ontzettend aardige, humoristische man was die geliefd was bij haast iedereen die hem kende.

Invloed

Hitchcock and 20th Century Cinema van John Orr is van een heel andere orde. Orr schrijft doorgaans niet zozeer vanuit een biografisch oogpunt maar berust op meer academische analyses. Dit boek gaat meer over Hitchcocks werk, zijn filmstijl en de enorme invloed die hij op de naoorlogse cinema heeft uitgeoefend. Elk hoofdstuk heeft een ander onderwerp en per onderwerp geeft Orr aan hoe deze regisseur of stroming door Hitchcock is beïnvloed. Hierin schetst hij bijvoorbeeld de invloed die Hitchcock uitoefende op een nationale cinema als die van Groot-Brittannië, op een stroming als de Franse Nouvelle Vague en op een genre als de Film Noir. Daarnaast blijken ook veel individuele regisseurs schatplichtig aan Hitchcock te zijn, zoals Brian De Palma (een zelfverklaard adept), Roman Polanski en David Lynch. Orr geeft nauwkeurig aan in welke mate deze stromingen en regisseurs door Hitchcocks werk geïnspireerd zijn, door de thematiek en spanningsopbouw. Maar Orr gaat dieper op onderzoek. Zelfs het gebruik van bepaalde individuele shots en camerastandpunten door andere regisseurs wordt nauwkeurig herleid tot hun oorsprong. Zo laat hij helder zien wat voor enorme invloed Hitchcock heeft gehad op de naoorlogse cinema.

Prettige kennismaking

Eén man. Twee boeiende en compleet verschillende boeken. Chandler’s boek is interessant, leuk om te lezen en essentieel om Hitchcock als persoon te leren kennen. Het staat heel dicht bij de persoon Alfred Hitchcock, je hebt haast het gevoel een aantal decennia over de schouder van Hitchcock mee te hebben gekeken. En in Hitchcock and 20th Century Cinema geeft Orr je alle achtergronden bij de invloed en betekenis van het werk van Hitchcock en laat zien waarom hij één van de grootste regisseurs aller tijden wordt genoemd. De boeken zullen naar alle waarschijnlijkheid niet zo gezaghebbend worden als Truffaut’s uitgebreide interview met Hitchcock dat hij in 1967 publiceerde of de studie van de Nouvelle Vague-regisseurs Eric Rohmer en Claude Chabrol, maar door beide boeken kom je op een prettige en toegankelijke manier veel te weten over de regisseur en de man Alfred Hitchcock.

Charlotte Chandler • It’s Only a Movie: Alfred Hitchcock – A personal biography •
Uitgever: Simon & Schuster • Prijs: €39,95 (gebonden) • 349 bladzijden • ISBN 0743239709

John Orr • Hitchcock and 20th Century Cinema • Uitgever: Wallflower Press • Prijs: $25,– (paperback) • 207 bladzijden • ISBN 190476455x