Boeken / Strip

Zonder ziel en zaligheid

recensie: Barbara Stok - Je geld of je leven

De verwachtingen waren hoog gespannen na Barbara Stoks vorige album Sex, drugs en strips. De vraag was of ze zou voortborduren op de thema’s uit deze voorganger of met iets anders zou komen. Dit laatste is het geval… of toch niet helemaal. De lezer wordt nog steeds deelgenoot gemaakt van haar eigen leven. Toch is het onderwerp dat nu in beeld wordt gebracht grimmiger en volwassener van aard dan we van haar gewend zijn. Dit keer worden we niet getrakteerd op kroegentochten, liefdesperikelen of seksuele escapades. Nee, in Je geld of je leven draait alles om de aloude vraag: to work or not to work…

~

De eerste indruk leert ons direct dat Barbara Stok zich tekentechnisch niet veel ontwikkeld heeft. De stijl oogt niet zelden houterig en onbeholpen. En het experiment dat zij in voorgaande albums niet schuwde, blijft hier nagenoeg achterwege waardoor het geheel wat schraal en vlak overkomt.

Weinig dimensie

Waar het bij veel egodocumenten nog wel eens aan schort, is het gebrek aan relativering. De auteur dient voldoende afstand te nemen van zijn of haar leven, wil de argeloze lezer hierdoor geraakt en geboeid worden. Van dit motto heeft Barbara Stok zich hier wel heel duidelijk bediend. Het gevolg is echter desastreus: het grootste deel van het album gaat ten onder aan vrijblijvendheid, de opgevoerde personages vertonen niet meer dimensie dan de lijnen waarmee ze zijn vormgegeven en nagenoeg nergens lukt het Barbara Stok haar eigen ziel en zaligheid erin te leggen.

Virus

Maar eerst even terug naar de strekking van het verhaal. In Je geld of je leven volgen we de auteur tijdens haar korte maar heftige arbeidsverleden bij een lokale goednieuwscourant. Om het wat nauwkeuriger in de tijd te plaatsen: deze episode speelde zich af voor ze haar leven in het teken stelde van het stripverhaal. Het verwachtingsvolle gevoel dat zich in aanvang meester van haar maakt na de geslaagde sollicitatie, verandert langzaam maar zeker in een verlammend en allesverterend virus dat zijn gastvrouw tot op het bot afkluift.

Therapeutisch getint

Ondanks de eerdere kritische kanttekeningen is op de verhaallijn weinig tot niets aan te merken. Vakkundig en secuur volgen de verwikkelingen elkaar op en leiden ons naar de onvermijdelijke climax: de burnout. Door gebruik te maken van herhalingen (haar interviewbezoekjes aan klanten, de slapeloze nachten) wordt het beeld versterkt van het zenuwslopende karakter van deze fase in haar leven. Toch kan dit alles niet verbloemen dat Je geld of je leven niet meer is geworden dan een flets therapeutisch getint werkje, met een wel heel moralistisch slot. Kundig gemaakt, maar mede daardoor zeer voorspelbaar en inwisselbaar. Nergens vliegt het eens prettig uit de bocht zoals we van Barbara Stok gewend zijn. Het wordt nergens echt intiem.

Het heeft er alle schijn van dat zij zich meer wil distantiëren van haar vorige leven dat zij in Sex, drugs & strips op een fraaie maar wat onevenwichtige manier verbeeldde. Als dat zo is, zal het volgende album cruciaal zijn voor haar bestaansrecht als ego-auteur. Eén ding is al zeker: Je geld of je leven zal in ieder geval minder lang beklijven dan zijn voorgangers.