Boeken / Fictie

Jezus was een wonderlamp. Punt.

recensie: Arie Boomsma - Relishow

Arie Boomsma kan alles. En hij dóet het ook nog eens allemaal. Fotomodel zijn, televisieshows presenteren, radiodiscussies leiden, poëziebundelingen samenstellen… En nu is er ook nog een roman, omdat Arie Boomsma nu eenmaal alles kan. Nou ja, bijna alles.

Boomsma’s debuut is het verhaal van de ontsporing van een zogenaamde relihunk, een getikte media-evangelist met een Messias-complex. De man, Barnabas Holee (Boomsma heeft een duidelijke voorkeur voor buitenissige namen, zo blijkt), is een landelijke bekendheid voor wie het geloof niets meer is dan een hang-up voor zijn eigen narcisme. Hollend van discutabele fotoshoot (Barnabas als Christus aan het kruis) naar radio-interview (waarin hij keer op keer de degens kruist met wie we voor het gemak maar EO’ers zullen noemen) en van tv-optreden naar fans in zijn eigen achtertuin krijgt Holee meer en meer tikken van de molen van de aandacht. Zijn gedrag wordt almaar vreemder. Ondertussen deelt hij de liefde van Christus met iedere vrouw die daar voor openstaat, en dat zijn er nogal wat.

Gerard, Barnabas’ tuinman en later ook pr-adviseur, is de tegenpool van zijn werkgever. Introvert en voortdurend in twijfel over alles, behalve over zijn bewondering voor Holee, die hem als in een sociaal project onder zijn vleugels neemt.

Een bijzonder milde redacteur
Tot zover de inhoud. Dan de stijl. Daar kunnen we kort over zijn: die is er niet. Het opschrijven van de ene zin na de andere, zonder stilistisch vernuft, ritme of iets anders wat je literair zou kunnen noemen, is níet hetzelfde als het schrijven van een roman. Ook het uitvergroten van je eigen leven, om daar vervolgens een paar bizarre (en soms daadwerkelijk hilarische) scènes aan toe te voegen, volstaat niet. Dit is het werk van een amateur met een opmerkelijk doorzettingsvermogen die veel baat zou hebben gehad bij een redacteur. Dan waren staccato passages als deze misschien nog te redden geweest:

Jezus was een wonderlamp, zoveel was Gerard inmiddels wel duidelijk. Barnabas Holee was daarvan een levend bewijs. En het stond in de Bijbel. Bidt en u zal gegeven worden. Duidelijker kon het bijna niet. Het had hem de nodige moeite gekost te accepteren dat Jezus echt van alle mensen hield. Zelfs van hem.

De enige interessante ontwikkeling in het leven van Barnabas – naast alle tot in den treure uitgewerkte media-optredens, afterparty’s en Amerikaans aandoende preken tijdens welke eigenlijk niets gebeurt dat het verhaal daadwerkelijk verder helpt – is de scène waarin een klein meisje aan zijn deur komt met een niet geheel onverwachte boodschap. Die boodschap gooit Barnabas’ leven omver, tenminste, die suggestie probeert Boomsma te wekken. In feite verandert er weinig, tot aan de laatste pagina’s, als Barnabas toch behoorlijk plotseling als een moderne Icarus uit de lucht klettert.

Sleutelroman
Na lezing van Relishow rest de vraag: waarom wilde Boomsma dit boek schrijven? De roman laat zich lezen als een prototype van een van de duizenden manuscripten die op dit moment in de postkamers van uitgeverijen op een standaardafwijzing liggen te wachten. Natuurlijk, het boek is van de hand van een geliefde BN-er, en het heeft bovendien alle kenmerken van een sleutelroman over het medialandschap waar de schrijver zich dag in dag uit in beweegt. De stijl blijft echter ondermaats, het hele boek lang. Het fantasierijke en met veel zelfspot opgetekende verhaal wint in de tweede helft van de roman wel steeds meer aan vaart, maar dan is het al te laat.

Humor, zelfspot, fantasie, volharding; ze behoren allemaal tot Boomsma’s uitgebreide palet aan talenten. Maar die ene, voor een schrijver onontbeerlijke gave – het schrijven van goede zinnen – nee, die niet.