Weer een stapje verder

Martyrs volgt de als kind ontvoerde en gemartelde Lucy, nu een jong volwassene. Samen met haar beste vriendin Anna gaat ze op zoek naar haar demonen uit het verleden, om voor eens en voor altijd haar persoonlijke hel achter zich te laten. Maar wat begint als een simpele wraakoefening, mondt uit in een psychologisch bijzonder zware thriller, die een paar wendingen neemt waar menig maag van om zal keren, en niet alleen die van de extreem gevoelige kijker. Deze film van de jonge regisseur Pascal Laugier (die prompt een aanbieding kreeg de nieuwe Hellraiser te maken) gaat verder daar waar al zijn voorgangers het goede fatsoen hadden te stoppen. Veel verder.

Angst en afschuw

Is Martyrs daarmee een gimmick, een film die hard is om het hard zijn, om zo de aandacht op zichzelf te vestigen? Het zou de film geen recht doen deze vraag met ‘ja’ te beantwoorden, al is de scheidslijn met exploitatie soms dun. Maar in tegenstelling tot Amerikaanse martelbroertjes als Saw en Hostel heeft Martyrs meer te bieden dan alleen bloederigheid. Met knap camerawerk, adequate effecten en een opvallend sterke cast (vaak een probleem in het genre) weet de film de kijker bijzonder effectief mee te slepen in de waanzinnige wereld die wordt geschetst. Een wereld vol angst, met afschuwelijke methodieken, met afgrijselijk leed. Laugier is hierbij niet op zoek naar schrikmomenten (hoewel die er wel inzitten), maar mikt op een constant gevoel van angst en afschuw over de getoonde beelden. Vanaf minuut 1 weet zijn film deze angstaanjagende toon te zetten, zonder te vervallen in clichés of simpel effectbejag.

Criticasters zouden kunnen stellen dat een film als Martyrs ons weer een stapje dichterbij de beruchte snuff-films brengt en dat al dit gegil, gehak en geknal aanzet tot geweld in onze echte wereld. Dat is echter voer voor sociologen en wetenschappers. Op het gebied van bloedstollende horror weet Martyrs in elk geval bijzonder te overtuigen. Zelfs als de film in het laatste half uur een wending neemt en de sfeervolle spanning wordt ingeruild voor een kille, plastische geweldsexplosie, blijft de kijker geboeid, en een tikkeltje beschaamd, kijken. Martyrs durft grenzen te overschrijden en zal hierin allicht voor velen te ver gaan. Stijl kun je de film daarin echter onmogelijk ontzeggen. En nu is het wachten op het volgende Franse talent dat weer net een paar stapjes extra durft te zetten…