Film / Films

Bittere nalatenschap

recensie: The Descendants

In The Descendants speelt George Clooney een advocaat die gedwongen wordt zijn eigen leven te analyseren. Het is geen verrassende film, maar wel een goede toevoeging aan Paynes oeuvre waarin de twijfels van de moderne Amerikaanse man het hoofdthema is.

Hawaï heeft misschien voor velen het imago van een paradijs op aarde, maar voor haar bewoners is het als iedere andere plek in de VS. The Descendants begint met een voice-over van Matt King (George Clooney) die alle illusies die je over het eiland kunt hebben op cynische toon wegneemt.

~

Zijn invalshoek is deels te verklaren door zijn situatie. Zijn vrouw is na een waterski-ongeluk in een coma beland en met moeite probeert hij zijn gezin bij elkaar te houden. Door het wegvallen van zijn vrouw blijkt hoezeer hij afwezig was voor zijn dochters Alexandra en Scottie. De jonge Scottie heeft problemen op school, omdat zij het verdriet over haar moeder niet kan verwerken. De oudere Alexandra zit op een internaat en lijkt zich bewust afzijdig te houden van de hele situatie.

Buitenechtelijke relatie
Er speelt echter nog meer. Een groot stuk land dat eigendom is van Matts familie moet verkocht worden. De beslissing is aan hem, maar moet ervoor waken zijn familie tegen het hoofd te stoten. Het ongeschonden stuk Hawaï is een prachtig natuurgebied en erg gewild bij projectontwikkelaars die er hotels willen bouwen. En of Matt daarmee niet genoeg zorgen heeft, vertellen de doktoren dat zijn vrouw is opgegeven.

Het verhaal krijgt een wending als blijkt dat Matts vrouw een affaire had. Hierdoor wordt hij gedwongen om na te denken over zijn leven en of hij een goede echtgenoot en vader is geweest. Ook gaat hij met zijn dochters op zoek naar de minnaar van zijn vrouw. Een man voor wie zij Matt wilde verlaten.

Onmiskenbaar Payne
The Descendants is een echte Alexander Payne-film. De serieuze onderwerpen hebben een luchtig randje, goed ondersteund door een soundtrack met Hawaïaanse muziek die zowel komisch als melancholisch is. Ondanks de zware last van Matt is er altijd ruimte voor humor in het verhaal. Bijvoorbeeld bij Matts worsteling in de opvoeding van zijn dochters, die tegelijk ook geloofwaardig is neergezet.

~

Want wat doe je als je jongste dochter zich misdraagt op school, haar bikini volpropt met zand zodat het borsten lijken of tuinmeubilair in het zwembad gooit? Matt kan zich niet meer op zijn vrouw beroepen, dus hij schakelt zijn oudste dochter in. Maar ook zij zit in een verwerkingsproces en is bezig met haar eigen sores. Soms zijn de komische kanten wat geforceerd, zoals Alexandra’s vriendje Sid die een stereotype surferdude speelt en op momenten met geinig bedoelde oneliners op de proppen komt.

De mengeling van humor en tragiek is Paynes handelsmerk. Je ziet het terug in About Schmidt en Sideways, waarin de hoofdpersonen ook in een levenscrisis verkeren. Clooney speelt in de lijn van Jack Nicholson en Paul Giamatti. Zijn vertolking doet ook denken aan zijn rollen in Michael Clayton en Up in the Air.

Niet verrassend, wel ontroerend
De onderlinge verhoudingen en de wijze waarop de acteurs hier vorm aan geven zijn de sterke punten van The Descendants. Payne gaat subtiel om met zaken als liefde, verdriet en vergeving. Een mooie scène is bijvoorbeeld die waarin Matts schoonvader Scott (een rol van Robert Forster) zijn dochter in het ziekenhuis bezoekt. De band tussen Matt en zijn schoonvader is altijd al moeizaam geweest. De man is gewoonweg niet aardig. Maar wanneer hij aan het ziekbed van zijn dochter zit en Matt via een raam toekijkt, is er even een gedeeld moment van verdriet en herkenning.  Een moment waarin blijkt dat ook Scott door een pijnlijke fase gaat en de kijker hem zijn snerende en beledigende opmerkingen die hij Matt heeft toebedeeld haast vergeeft.

~

Ook de scène waarin de onverschillige Sid Matt vertelt dat zijn vader is overleden is mooi. Het is een intiem moment, zonder dramatisch of sentimenteel te worden uitgekleed. Iedereen heeft zijn moeilijke momenten, wat zijn uitwerking heeft in hoe iemand handelt of zich gedraagt. Dit geeft Paynes films een menselijk en herkenbaar karakter mee.

Wat op The Descendants aan te merken valt, is dat ze nergens vernieuwend is. Het is een degelijk familiedrama vanuit een Amerikaans perspectief. De thematiek van de verkoop van het land is te vergelijken met L’heure d’été, waar een gezin moet kiezen of zij het huis en de kunst van hun moeder houden of verkopen. In die film werd er echter interessanter omgegaan met het idee van erfgoed en waarde. In The Descendants vormt het een subplot dat dient als manier om Matt over de toekomst te laten nadenken. En gaat het in deze film uiteindelijk meer om hoe verder te gaan als gezin en het hervinden van geluk.