Peter Terrin – Blanco

~

Helena, de vrouw van Viktor, komt om bij een gewelddadige carjacking. Hierdoor komt Viktor alleen te staan in de opvoeding van hun tienjarig zoontje Igor. Door het overlijden van zijn vrouw gewezen op de gevaren van de wereld waarin hij leeft, probeert Viktor zijn zoontje tegen die gevaren te beschermen. En dat doet hij goed. Te goed.

Realiteit…

Door rouw overmand stort Viktor zich dus op het beschermen van het enige dat hem nog overgebleven is: zijn zoontje. Hem mag niet overkomen wat Helena overkomen is. Igor moet beschermd worden. Langzaam maar zeker verliest Viktor de grip op de realiteit. Zijn beschermingsdrang wordt een ziekelijk wantrouwen van alles en iedereen om zich heen. Overal schuilt gevaar.
Geleidelijk zie je Viktor dan ook afglijden naar een geïsoleerd bestaan, waarbij elke interactie met de buitenwereld vermeden wordt. Hij sluit zichzelf en zijn zoontje op in zijn appartement en brengt maatregelingen aan om die buitenwereld ook daadwerkelijk buiten te houden.

…en fantasie

Fantasie en realiteit gaan bij Viktor steeds meer door elkaar lopen. Op den duur vervagen de scheidslijnen; ook voor de lezer. Vormt de leraar van Igor nu wel of niet een bedreiging? De wereld geïnterpreteerd door Viktor is een gevaarlijke wereld, een onvoorspelbare wereld. En daartegen moet je je wapenen.
Maar hoe hard je het ook probeert, je kunt je niet op alles voorbereiden. Je kunt niet alles buitensluiten. En daar komt Viktor uiteindelijk ook achter.

Kort maar krachtig

Dat een goed verhaal geen ellenlang relaas hoeft te zijn, wordt met Blanco maar weer eens bewezen. In 185 bladzijden wordt het geestelijk verval van Viktor weergegeven. In hapklare hoofdstukken van twee tot drie bladzijden worden we van het moment van de dood van Helena tot de uiteindelijke gevolgen van het rouwproces geleid. Deze korte hoofdstukjes geven uiting aan het fragmentarische gevoelsleven van de hoofdpersoon. Deze vorm, maar ook de stijl van schrijven, benadrukken de loskoppeling van Viktor van de dagelijkse realiteit.
De overgang van een gewone doorsnee man tot een wereldvreemde krankzinnige worden subtiel en geloofwaardig gebracht. Hierdoor wordt de lezer als het ware meegezogen in de surrealistische wereld van Viktor. Je kunt je dan ook van het begin tot het eind voorstellen hoe Viktor zich voelt, ondanks de steeds absurdere maatregelen die hij neemt.

Daarnaast vraag je je voortdurend af wat Igor van dit alles vindt. De jongen is namelijk het ‘lijdend’ voorwerp in deze ontwikkelingen. Juist de subtiele hints naar de gemoedstoestand van het kind en de reactie daarop van Viktor vanuit diens vertekend wereldbeeld zijn prachtige stukjes minimalistische vertelkunst.
Een prettig lezend boek dat een beklemmend beeld geeft van de teloorgang van een overbezorgde vader. Vooral de ontknoping, hoewel verwacht, is een prachtige sfeerschets van Viktors vertekende werkelijkheid.