De zwanenzang van Madrugada

De zesde en laatste plaat van de Noorse band Madrugada. Vorige zomer overleed gitarist Robert Burås, en hoewel de overige bandleden toen doorgingen met optreden en met het opnemen van een nieuw album, besloot frontman Sivert Høyem niet meer verder te willen onder de naam Madrugada. Voor mij ligt dus een afscheid, een afscheid van dertien jaar inspirerende Noorse rockmuziek. Dat zou genoeg reden kunnen zijn voor de band om verdrietig en melancholisch te gaan doen. Gelukkig is Madrugada geen soppig en oversentimenteel zielig liedjesalbum geworden. Sterker nog, het is een zeer waardig afscheid. Misschien toch wel een beetje zwaar op de hand, maar dat is Madrugada eigen.

Alle nummers op de plaat zijn simpelweg goed, al lijkt de afsluiter ‘Our time won’t live that long’ gezongen door Burås een beetje een vreemde eend in de bijt. Maar goed, een veelzeggend afscheid van de laatste plaat is het wel. In de andere acht nummers is de warme, donkere stem van Høyem overheersend zonder dwingend te zijn, perfect om alle verhalen over te brengen. Vanaf de eerste noten die uit zijn keel komen zit je vast in het nummer en moet je haast wel verder luisteren. Vaak klinken de nummers als mysterieuze, muzikale sprookjes en verhalen, zoals sommige nummers van Nick Cave of Neil Young zo verhalend kunnen zijn. Soms worden ‘special effects’ gebruikt die de nummers net iets extra’s geven, bijvoorbeeld de achtergrondzang van Ane Brun in ‘Honey Bee’ of het klavecimbel in ‘What’s on your mind’. Overigens heeft de band deze effecten niet per se nodig, ze kunnen het ook prima op eigen kracht.

Hoogvliegers

Twee nummers springen er echt uit. Ten eerste het eerder genoemde ‘What’s on your mind?’ Høyems langzame zang in combinatie met slidegitaar en altviool zorgt voor kippenvel. Vooral als zangeres Ingrid Olava de achtergrondzang inzet gaan de haren in je nek recht overeind staan. De emotie in Høyems stem als hij zingt ‘What’s on your mind / when you’re lost in time’ druipt door de speakers naar buiten. De combinatie van een ogenschijnlijk rustig en beheerst liefdesliedje met het dramatische van de zang in met name het couplet is heel mooi.

Het andere hoogstandje is ‘Look away Lucifer’, een episch nummer dat je geen moment loslaat. De indringende laagste noten die een akoestische gitaar kan produceren begeleiden het relaas van Høyem bijna anderhalve minuut, terwijl de tamboerijn hen vergezelt. Na twee minuten komt de elektrische gitaar erbij en het nummer wordt langzaam opgebouwd. Op ruim twee minuten haalt de zanger uit en barst het nummer los. Basgitaar, piano en drums worden ingezet. Dan opeens is het weer alleen de akoestische gitaar en de stem van Høyem. Zo worden meer dan vijf minuten lang tempowisselingen en instrumentwisselingen gebruikt om het dramatische betoog kracht bij te zetten zonder dat het nummer ergens langdradig of pretentieus wordt.

Afsluiter

Gewoonlijk neemt de band veel meer materiaal op dan dat uiteindelijk op de plaat verschijnt. Soms zoveel dat er tijdens de opnames voor een nieuwe plaat bijna een soort schaduwalbum ontstaat. Sivert Høyem en bassist Frode Jacobsen zijn de twee overgebleven originele leden van de band. Hoewel zij hebben aangegeven dat ze muziek zullen blijven maken maar wel een andere weg in gaan slaan, hoop ik dat er over een paar jaar toch nog ergens zo’n schaduwalbum opduikt en wordt uitgebracht. Toch nog een beetje melancholie, maar afscheid nemen valt nu eenmaal zwaar.

Concerten Madrugada in België:

19 juli 2008 Gentse Feesten, Gent
20 juli 2008 Dour Festival, Dour