Seks, dansen, macht en snoepjes

Er zijn van die artiesten die al ruim voor de release van hun nieuwe album alle aandacht krijgen. Dat geldt zeker voor de Queen of Pop. Al maanden voor het uitkomen van Hard Candy, haar elfde studioalbum, zaten geïnteresseerden te azen op lekken op het internet. Wat zou de muzikale kameleon ons, zo vlak voor haar vijftigste verjaardag, voorschotelen? Relatief luchtige, dansbare liedjes, is het antwoord. Ging Confessions on a Dancefloor nog over politiek, geloof en Madonna’s persoonlijke achtergrond, met Hard Candy richt Her Madgesty zich volledig op seks, macht en dansen. Hierbij zijn sommige van haar snoepjes werkelijk verrukkelijk, maar laat je andere liever op de bodem van de snoeppot liggen.

De eerste single van het album, het swingende 4 Minutes, is een duet met Justin Timberlake en komt met overdonderend getoeter de luidsprekers uit. Het nummer is geenszins representatief voor het geluid van de rest van het album. Dat is namelijk dance-pop waarin disco (Chic), het vrolijke van de tachtiger jaren (Cyndi Lauper) en het urban/hiphopgevoel van eerdere Madonna-albums (zoals Bedtime Stories) gecombineerd zijn. Give It 2 Me bijvoorbeeld, is een mix van blije loopjes en tachtiger-jarengehuppel met hedendaagse beats. Zo ook Beat Goes On, een duet met Kanye West. Madonna creëert haar geluid in samenwerking met een aantal producers die in het hedendaagse Amerika een garantie voor succes betekenen: Timbaland, Justin Timberlake en Pharrell Williams.

Smakelijk en minder smakelijk

~

De combinatie van verschillende invloeden en de hulp van deze topproducers levert een aantal zeer geslaagde nummers op. Het trotse en jaloerse She’s Not Me bijvoorbeeld, dat begint als vrolijke disco en eindigt als euro-discohouse. Of het mooie Miles Away, waarin Madonna melodisch en teder over de stand van zaken in huize Ritchie zingt. Een ander te prijzen liefdesliedje is Incredible, dat gaat over terug willen gaan naar het gevoel van een nog prille relatie en stuwend en bijna wanhopig naar een climax toewerkt.

Madonna mag in Candy Shop dan beweren dat ze veel lekkers voor ons heeft, haar snoepjes zijn niet allemaal succesvolle suikercreaties. En dat geldt niet alleen voor het tenenkrommende Candy Shop zelf. Wat te denken van Heartbeat, dat eerder thuis lijkt te horen op X van Kylie Minogue? Om maar niet te spreken over Dance 2night dat op ieder willekeurig album van iedere willekeurige R&B/hiphopartiest had kunnen staan. En dan hebben we het nog niet eens over de uit de hand gelopen bemoeienissen van haar producers.

Bemoeienissen van de hofhouding

De inmenging van haar productiepartners is namelijk uitgesproken goed hoorbaar op Hard Candy. Direct opvallend is dat het album duidelijk uiteenvalt in twee stijlen: de Pharrell Williams-nummers en de Timbaland/Timberlake-nummers. Hierbij blijkt wel meteen dat de Williams-liedjes duidelijk frisser zijn en lekkerder in het gehoor liggen. Maar wanneer dit zo goed hoorbaar is, zit er dan nog wel genoeg eigen geluid van Madonna in de muziek? Of is Madonna gereduceerd tot een stem?

Soms valt het allemaal wel mee en zit het hem in de kleine dingen: Pharrell die ineens een coupletje probeert mee te zingen, of een duet met Justin waarin Madonna’s stem toch duidelijk belangrijker is. Soms gaat het echter wel helemaal mis. Zo lijkt Devil Wouldn’t Recognize You wel heel erg op What Goes Around… Comes Around. Beide tracks werden dan ook geproduceerd door Justin Timberlake. Maar ook Pharrell Williams kan zijn creatieve tentakels niet helemaal bij zich houden. Spanish Lesson had linea recta van een N.E.R.D.-album kunnen komen. De heren slaan hiermee de plank flink mis, want deze twee nummers zijn de zwakste nummers van Hard Candy. In het afsluitende nummer Voices wordt dan ook een voor de hand liggende vraag gesteld: “Who is the master, and who is the slave?”

Nog steeds de koningin

Wanneer het bombastische en dramatische klokkengebeier aan het einde van de plaat wegebt, rest het de luisteraar te bedenken wat te doen met dit album. Nog een keer opzetten, of resoluut de kast in? Waar Confessions on a Dancefloor duidelijk meer aansloot op Europa, lijkt Hard Candy vooral bedoeld om het Amerikaanse publiek tevreden te stellen. De invloeden van de producers zijn hierbij te goed hoorbaar. De helft van de nummers is eigenlijk matig. Desondanks is het een heerlijke plaat. Oké, hij is even wennen, maar dan kruipt hij toch overal naar binnen. Om vervolgens niet meer weg te gaan. Dit album wil je niet wegstoppen in de kast, maar elke keer opnieuw beluisteren. En dan groeit hij, hoor je nieuwe dingen, ga je meezingen en vergeef je Madonna haar misstapjes. Want dat doe je als simpele onderdaan; Madonna is immers hoe dan ook nog steeds de koningin.