Opgroeien tussen de cactussen

Jasira, de 13-jarige hoofdpersoon uit Niets blijft onder ons van Alicia Erian, schrikt zich een ongeluk wanneer haar moeder besluit haar naar de andere kant van de Verenigde Staten te sturen; daar moet ze bij haar tirannieke vader gaan wonen. Deze verhuizing naar Houston (Texas) is het begin van het meest bewogen jaar uit het leven van de jonge Jasira, die worstelt met haar opgroeiende lichaam én de daarmee gepaard gaande gevoelens van lust en wanhoop.

Aangekomen in Houston loopt de spanning tussen Jasira en haar vader Rifat gestaag op. Jasira begrijpt niets van de regels die haar Libanese vader haar op wil leggen en raakt in toenemende mate geïsoleerd op school, waar de Eerste Golfoorlog haar klasgenoten een aanleiding geeft om haar uit te schelden voor ’theedoek’. Jasira zoekt met wisselend succes naar vrienden die haar kunnen helpen de wereld te begrijpen. Zo drijft de toenemende kloof tussen Jasira en haar ouders haar in de armen van de pedofiele buurman, meneer Vuoso.

Beschermengel

Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes in het leven van Jasira. Zo begint ze een relatie met de zwarte jongen Thomas. Dit zorgt voor problemen met haar vader, die sowieso niet wil dat Jasira omgaat met jongens, laat staan zwarte. Jasira heeft echter voor het eerst iemand van haar eigen leeftijd bij wie ze zich op haar gemak voelt en ze blijft Thomas dan ook stiekem ontmoeten.
Jasira’s redding komt tenslotte in zicht wanneer een jong Texaans koppel, Gil en Melina, in de straat komt wonen. De zwangere Melina is als een beschermengel voor Jasira, ze doorbreekt de taboes waar het meisje mee worstelt en leert haar uiteindelijk enkele waardevolle lessen. Het is Melina die ervoor zorgt dat alles wat Jasira angstvallig verborgen hield, bekend wordt, waardoor Jasira eindelijk de aandacht krijgt waar ze naar verlangde.

Scenario of roman?

Niets blijft onder ons is geheel vanuit het perspectief van Jasira geschreven. Alicia Erian is er erg goed in geslaagd om dit geloofwaardig te doen, waardoor de lezer zich goed in kan leven in het karakter en de beweegredenen van de soms wat naïeve hoofdpersoon. Door haar eenvoudige observaties en het aandoenlijke taalgebruik van Jasira is de roman erg leesbaar en bij vlagen zeer komisch. Hierdoor weet de schrijfster zware thema’s als pedofilie en racisme te behandelen zonder Jasira louter af te beelden als een slachtoffer van haar omgeving.

De korte zinnen en beeldende scènes in Niets blijft onder ons verraden Alicia Erians interesse in films. Ze is haar carrière als schrijfster dan ook begonnen als scenarioschrijver en heeft aan verschillende films meegewerkt. Ook in haar eerdere verhalenbundel The Brutal Language of Love (2001) staan talloze verwijzingen naar (het maken van) films. In Niets blijft onder ons is duidelijk te zien dat de grens tussen cinema en literatuur voor de schrijfster aan het vervagen is. De voorwaarts snellende vertelling waarin het begrip tijd vervaagt, de korte dialogen en het ontbreken van achtergrondverhalen zijn allemaal duidelijk ontleend aan de cinema. Niets blijft onder ons is dan ook al kort na (de Engelstalige) verschijning aangekocht door een Hollywoodstudio en in 2007 verfilmd als Towelhead.