K.I.S.S.

Was de primaire doelstelling van de verfilming van Love in the Time of Cholera het creëren van kunst die kunst nabootst, het fabriceren van een visueel equivalent van Márquez’ magisch-realistische wereld? Gezien de investering van vijftig miljoen dollar en het eindresultaat lijkt dit onwaarschijnlijk. Zo’n investering staat meestal garant voor artistiek compromis en middelmaat. Dit Spaanstalige meesterwerk (gesitueerd in de schitterende Colombiaanse stad Cartagena) is niet in die taal verfilmd, wat de vermoedens versterkt dat producent Scott Steindorff eerder een commerciële blockbuster voor ogen had.

Cartagena werd eeuwen geleden rijk als veilige haven voor de Spaanse conquistadores. Alles ademt Spaans, maar investeerders ademen uitsluitend boxoffice gewin en eisen een Engelstalig produkt. Steindorff kwam tot een curieus compromis: de acteurs moesten Engels leren spreken met het ritme en de klank van het noord-Colombiaanse Costeño-dialect.

Cartagena, 1880. De achttienjarige Florentino (Unax Ugalde, later gespeeld door Javier Bardem) ontmoet de dertienjarige schoonheid Fermina (Giovanna Mezzogiorno), en wordt getroffen door de bliksem van eeuwige liefde. Fermina’s vader (John Leguizamo) keurt de relatie af en zweert de tortelduiven uit elkaar te houden. Fermina trouwt met de beschaafde arts Juvenal Urbino (Benjamin Bratt). Florentino beleeft daarna vijftig jaar spirituele eenzaamheid – enigszins verzacht door een uitzinnig seksleven – maar spiritueel blijft hij Fermina trouw. Als Fermina 72 is sterft haar man. Op de dag van de begrafenis verschijnt Florentino om zijn eeuwige trouw te beloven. Een woedende Fermina stuurt hem weg.

Zuid-Amerikaanse kermis

Het verfilmen van werk van Nobelprijswinnaar Gabriel Garcia Márquez, met zijn complexe personages en hun uitgesponnen zielenleed, is geen sinecure. El Coronel No Tiene Quien Le Escriba (De Colonel krijgt Nooit Post) uit 1999 wordt algemeen gezien als een geslaagde poging. Maar volgens vele critici was een film van een volmaakt afgeronde roman als Cholera, met zijn spanningsboog van 54 jaar, schier onmogelijk. Geconfronteerd met die onmogelijkheid gaat Hollywood zonder schroom over tot het beproefde Plan B, de K.I.S.S. Methode (Keep It Simple & Stupid). Een bonte en uitbundige Zuid-Amerikaanse kermis, losjes gebaseerd op Cholera, moest het worden. Iets in de geest van de ‘Hollywood op z’n Frans’ prent Chocolat (2000), met Juliette Binoche en Johnny Depp. Ziehier de metamorfose van een Spaanstalig historisch drama tot een Engelstalige Hollywood RomCom met Spaanse accenten. Van kunst die kunst nabootst raken tenslotte de investeerders hun centjes kwijt.

De vorm is om door een ringetje te halen: prachtig aangekleed en vol met oogverblindende locaties. De lawaaierige regie van Engelsman Mike Newell (Four Weddings and a Funeral), vol vermoeiende Latijnse clichés, overtuigt echter geen moment (en hoeveel melancholiek tokkelende Spaanse gitaren kan een mens verdragen?). Er is miscasting op grote schaal: John Leguizamo (Fermina’s vader) staat met stip bovenaan. Javier Bardem, die Florentino op latere leeftijd speelt, was in Mar Adentro (2004) briljant, maar hier is hij vaak onbedoeld komisch. Zijn tegenspeelster, de Italiaanse Giovanna Mezzogiorno, zal slechts bij haar moeder gevoelens van eeuwige liefde oproepen.

Het scenario is belabberd. In bed krijgt Fermina van haar gretige eega Juvenal te horen: “I am going to give you a lesson in love.” Ook tenenkrommend: “The only regret I have in dying is that I can’t sing at my own funeral.” De dader, de Zuid-Afrikaanse scenarist Ronald Harwood, won voor Polanksi’s The Pianist (2002) zelfs een Oscar. Hier citeert hij vaak letterlijk uit de roman, maar een verfilming eist soms creatievere oplossingen.

Stopverf

Echt gênant zijn de prestaties van de make-upafdeling. Kennelijk leden ze, zij het niet aan cholera, wel aan een tropische ziekte die hun kritische vermogens uitschakelde. Overdaad schaadt: de neusprothesen vliegen je om de oren, de oorprothesen komen je neus uit. De jonge Florentino (Unax Ugalde) moest op de oude (Bardem) lijken, inclusief markant reukorgaan. Maar de varkensachtige neusprothese van Unox, sorry Unax, lijkt meer een van grote afstand in het gezicht gesmeten poffertje.
Het verouderingsproces deed de grimeurs de das om. Bardem is redelijk geslaagd, hoewel zijn kapsel soms vreemde capriolen uithaalt. Fermina’s make-up (die als 72-jarige eerder 30 lijkt) is echter een aanfluiting. Manmoedig grimassend onder dikke lagen make-up en stopverf ruziet ze met haar dochter, die echter twee keer zo oud lijkt als haar moeder.

Márquez zag deze verfilming jarenlang niet zitten. Hollywood dus wel, en dat zag blote borsten, Engelstalige mainstream romantiek en goud in de Colombiaanse heuvels. Het eindresultaat, ondanks de kleurrijke entourage, is een must see om de verkeerde redenen. Regisseur Newell, scenarist Harwood en hun vermaledijde make-up afdeling verdienen een vrachtlading Razzies. Het overtuigend bewijs wordt hier geleverd: Love in the Time of Cholera is niet te filmen.