Theater / Voorstelling

Kittige voorstelling voor kattenliefhebbers

recensie: Proud to Present & Arran en David Ian Productions - CATS

‘Ontdek vandaag waarom wereldwijd al meer dan 80 miljoen bezoekers je voorgingen en de katten aan hun zoveelste leven beginnen’, staat voorin het programmaboekje van de musical CATS vermeld. De musical vol katers en poezen zag 37 jaar geleden het levenslicht en voor West End moet het sindsdien een kat in het bakkie zijn geweest om van T.S. Eliots ‘Old Possum’s Book of Practical Cats’ een kittige voorstelling te maken. Ondanks de levendige groepsdansen en het zuivere gezang, kom je niet bepaald tot de ontdekking waarom deze musical decennia later nog steeds op de planken staat.

Lekker flexibel

Tussen 20 december en 13 januari is het RAI Theater in Amsterdam het domein van circa 30 katten. Uit angst dat enkele van hen zullen ontsnappen, moeten de bezoekers uiterlijk voor 20:00 de zaal betreden. Dat de katten heel springerig en bewegelijk zijn, zal geen mens ontgaan tijdens de voorstelling: de katten hebben er een handje van om naar het publiek toe te snellen en hen al spinnend en miauwend toe te spreken. Hoewel dit als realistisch kattengedrag kan worden beschouwd, zorgt het ook voor iets ongemakkelijks (die doordringende kattenogen die je star blijven aankijken en katten die haast op je schoot klimmen). Liever zie je de katten gezamenlijk op het podium: als groep floreren ze in iedere dans. Flexibel gooien ze hun benen in de hoogte, trekken ze krampachtig hun schouders omhoog en weten ze vluchtige draaiingen te maken op hun balletschoentjes. Bij iedere dans schemert de perfectie door: de timing, het samenspel van zang en dans, de dynamiek.

Van vergrijsde tot rockende katers

Toch knaagt er iets aan deze voorstelling. Bij een voorstelling die zo rijk is aan dans en zang, verwacht je een even zinnig en uitgewerkt verhaal. Als publiek krijgen we een enkel inzicht in het leven van de Jellicle katten, die steeds bezoekjes krijgen van indrukwekkende (Rum Tum Tugger) of saaie, ouderwetse katten (Old Deuteronomy). Waar het ene bezoek eindigt en het andere begint, is vaak erg onduidelijk en de overgangen doen erg kneuterig en chaotisch aan. De belangrijkste bezoeker, Old Deuteronomy, een oude, vergrijsde kater die een van de katten zal uitverkiezen om aan een nieuwe leven te beginnen, is bovendien een ergerlijk saai personage. Zijn verdienste is om als doofstomme kat de Jellicle cats toe te lachen, die hem erg lijken te vereren. Daarnaast komt ook de verlepte poes Grizabella om de hoek kijken: zij is verstoten door de andere katten, maar zoekt keer op keer weer toenadering tot de groep.

Zelfs als ze haar prachtige klaagzangen tot de groep heeft gericht, moeten de katten nog steeds niets van haar hebben. Dit in tegenstelling van de rock ’n roll-kat Rum Tum Tugger, een kat met de ‘moves like Jagger’ en een diepe, rauwe stem waarmee hij alle poezen inpakt. In tegenstelling tot Grizabella, is hij een welkome gast onder de Jellicle cats. De katten vrezen overigens niet alleen de aanwezigheid van Grizabella, maar ook van een kater genaamd ‘Macavity’. De reden waarom deze ongenode gast de katten zoveel angst inboezemt, wordt niet duidelijk benadrukt. Als Macavity zich dan eindelijk in levenden lijve aandoet, nadat hij Old Deutenomery heeft ontvoerd (een eigenaardig gegeven, maar dat terzijde), maakt dit dan ook niet zoveel indruk.

Het probleem in de voorstelling is dat het verhaal bol staat van onwaarschijnlijke gebeurtenissen en – zoals hierboven al doorschemert – nauwelijks te volgen is. Helaas worden de gebeurtenissen niet getoond op een fascinerende manier zoals in het eveneens als raamvertelling geschreven verhaal Alice in Wonderland, maar vooral op een irritante wijze. Haast bij iedere scène – als het al duidelijk te zien is dat er een nieuwe scène is aangebroken – doemt de vraag ‘Waar gaat dit in godsnaam over?’ op. Het verhaal vliegt echt van de hak op de tak, waarbij gestrooid wordt met namen van personages die je na een lied alweer kwijt bent. Gelukkig worden zulke gedachtes overstemd door de prachtige beelden van het dansende gezelschap met hun zuivere keeltjes.

Dansfeest

CATS is zeker een genot om naar te kijken, mits je in de kleinste verte iets met katten hebt. Wie katten schuwt, zal zich namelijk snel ergeren aan al die kronkelige lichamen die elkaar kopjes geven. Ook wie zoekt naar een diepere betekenis achter de voorstelling, zal teleurgesteld naar huis keren. CATS biedt namelijk een spektakel als het gaat om dans, waarvoor alle lof uitgaat naar choreografe Gillian Lynne, maar geen enerverend relaas als het om het verhaal gaat.