De nieuwe mens is de nuttige mens
Evolutionair gezien is de mens een geslaagd concept, maar toch komen er teveel mensen op aarde en daar moet iets aan gebeuren. Normaal gesproken laten we dat over aan de natuur, maar je zou de natuur ook een handje kunnen helpen. “Niet kiezen op basis van geloof, ras of vermogen, maar op basis van nut. Heel simpel dus.” Aldus de heren van Niet Uit Het Raam (NUHR) in hun nieuwe cabaretprogramma Natuurlijke selectie. Want de nieuwe mens is de nuttige mens.
De drie collega’s Tonnie Tolbert (Viggo Waas), Hennie Grijpskerk (Joep van Deudekom) en Willie Boerakker (Peter Heerschop) komen tot de conclusie dat de aarde naar de klote gaat als er nu niets gebeurt en besluiten daarom het heft in eigen handen te nemen: ze richten de Partij van het Nut op. Hun stelling is dat mensen die niet nuttig zijn, moeten worden gedeporteerd naar het Laagland om daar de stijging van de zeespiegel af te wachten. Door het bonnetje van de pinautomaat wel te laten afdrukken maar deze niet mee te nemen, hebben zij hun veilige plek op de gronden van het Hoogland verspeeld.
Clichés
Er zijn wel een aantal regels binnen de partij. Zo zijn bijvoorbeeld termen als ‘draagvlak’, ‘regels zijn regels’ en ‘discussie op basis van inhoud’ verboden. Onwillekeurig ga je in gedachten terug naar de verkiezingsstrijd van de afgelopen maanden, waarbij door Nederlandse politici soms op het scherpst van de snede tegen elkaar gestreden werd, soms op het persoonlijke af.
In de loop van Natuurlijke selectie blijkt dat de één dingen gehoord heeft over de ander, terwijl die zaken eigenlijk niet voor diens oren bestemd waren. Het stuk over de concurrende hulporganisaties die elkaar in alle uithoeken van de wereld in de weg zitten, lijkt oppervlakkig. Maar als je erover nadenkt, besef je dat het echt zo in zijn werk gaat. Niet het daadwerkelijke helpen van mensen staat voorop, vooral de eigen naam en faam moet behouden blijven.
Vaart
Door het gebruik van vier levensgrote houten constructies, blijft het decor continu in beweging. De ark van Noach – waarin de dieren onderling bekvechten over wie wel en wie niet belangrijk genoeg is om te mogen blijven – verandert al snel in een vergaderzaal. En ook doordat de scènes in het algemeen niet te lang zijn, blijft er vaart in de voorstelling.
Herkenbaar
De scène met Viggo waarin hij zich vanwege de overdreven veiligheidsmaatregelen totaal moet ontkleden, is erg grappig. En zeker ook herkenbaar, op het uittrekken van de kleren na dan, want dat zal je in het echte leven niet snel zien. Maar waar kom je tegenwoordig nog binnen zonder enige vorm van controle?
Inmiddels bestaat NUHR twintig jaar en in die periode heeft het gezelschap een vaste positie veroverd in de Nederlandse cabaretwereld. Met Natuurlijke selectie zetten ze – zoals vanouds muzikaal bijgestaan door Eddie Wahr – weer een solide voorstelling neer, die wel wat serieuzer is dan hun eerdere programma’s. Misschien niet helemaal wat men gewend is van de heren. Toch is het niet zo dat de zwaarmoedigheid en zorgen over de wereld de overhand hebben gekregen; door subtiele grappen op het goede moment komt er regelmatig een glimlach op m’n gezicht. Dat maakt dat de mannen van NUHR nog steeds aantrekkelijk zijn om naar te kijken en bewijst tevens dat wat ze maken, in hun woorden, nog zeker nut heeft.
NUHR tourt nog tot en met 9 juni door het land met Natuurlijke selectie . De actuele speellijst vind je hier.