Op zoek naar spanning in de bunker

Als toeschouwer beland je rechtstreeks in de beveiligde ‘bunker’ van een geslaagd en goed bemiddeld stel van middelbare leeftijd. De pompeuze Amerikaanse koelkast is de grote blikvanger in hun woonkamer. De strakke inrichting en de Bang & Olufsen- geluidsinstallatie completeren het beeld dat past bij het leven van het stel: ogenschijnlijk niet kapot te krijgen, maar ook saai en voorspelbaar.

Langs elkaar heen praten

Maria, gespeeld door Sanneke Bos, probeert haar man duidelijk te maken dat ze ontevreden is met haar leven. En volgens haar heeft hij daar een belangrijk aandeel in. De fysieke afstand tussen de twee kemphanen is al veelzeggend: ze staan beide in een hoek van de woonkamer, zover mogelijk van bij elkaar vandaan. Het mislukt daarbij volledig om ook maar enigszins op elkaar af te stemmen. De patserige Richard, scherp neergezet door Leon de Waal, ziet maar één waarheid, en dat is de zijne. Luisteren doet hij niet, en zijn vooringenomenheid is ronduit stuitend.
De kleding van de hoofdrolspelers sluit goed aan bij wat ze willen uitstralen: Richard draagt een grijs pak, dat het geslaagde maar grijze leven dat hij leidt representeert. Maria past haar kleding perfect aan aan haar toegenomen behoefte aan spanning. Ze geeft zich letterlijk bloot als ze halverwege het stuk haar grijze streepbroek verruilt voor een uitdagende jurk.

Koffers pakken

Bij de opening van het stuk ligt de sympathie van de toeschouwer meer bij Maria. Zij is het die als eerste onder ogen ziet dat er iets moet veranderen. Plots haalt Maria dan het ultieme wapen van stal: ze meldt dat zij na afloop van een universitair feestje een jonge vent, de student Chet, heeft uitgenodigd om ‘nog even wat te drinken’ bij hen thuis. Richard is zichtbaar van zijn stuk gebracht en zet al zijn gebrekkige luistervaardigheden in om de kloof tussen hem en zijn vrouw te slechten. Vooral als Maria ook nog eens zijn koffer inpakt en voor zijn neus zet, heb je als toeschouwer met hem te doen. Temeer omdat hij écht niet lijkt te snappen waar het fout is gegaan.

Indringer danst en tergt

De slobberige student Chet ziet vervolgens zijn seksuele kansen schoon en stookt het vuurtje nog wat op, tergt tot op het bot en confronteert Richard keihard met zijn tekortkomingen. De opstandige muziek van de Arctic Monkeys die op initiatief van Chet uit de B&O- speakers knalt, sluit er mooi bij aan. Hij danst het gezapige leven van Richard en Maria finaal aan gort in zijn ordinaire mouwloze hemdje.
De pleegdochter van het stel huppelt gedurende het hele stuk schichtig en onschuldig over het podium. Haar rol blijft lange tijd wat onduidelijk. Tot ze in haar onschuld duidelijk maakt dat Richard een meer dan gezonde belangstelling voor haar heeft.

Jeuk zet in pakweg een uur en een kwartier een boeiend verhaal neer. Het stuk heeft niet tot doel een heel duidelijk begin en einde te markeren. Het laat wel goed het proces van verwijdering zien tussen twee mensen die ooit stapelverliefd moeten zijn geweest. Als kijker voel je echt met de personages mee.
Het verhaal staat bol van verborgen symboliek. Hoe beter je kijkt, hoe meer je ziet. De rol van de pleegdochter had daarbij wel iets explicieter en meer uitgewerkt mogen worden. Als toeschouwer mag je het verhaal grotendeels naar eigen invulling interpreteren. Onverwacht is dan ook het einde van het stuk, dat toch een beetje lijkt op een happy end.
Al met al is Jeuk heel toegankelijk en vooral in de wijze van uitwerking van het verhaal scherp en origineel.

Speelperiode tot en met 15 mei, kijk op: www.productiehuis.nl