Boeken / Fictie

‘How do we know who we are in our minds?’

recensie: T.C. Boyle – Talk talk

“There’s more than one way to take a life”; het motto van Talk talk, het nieuwste boek van T.C. Boyle, maakt direct nieuwsgierig naar de roman. De auteur heeft inmiddels elf romans op zijn naam staan, met daarnaast nog een fiks aantal korte verhalen, enkele comics en een boekverfilming met Anthony Hopkins. Voor Talk talk verdiepte hij zich in identiteitsdiefstal.

~

Wanneer Dana Halter wordt aangehouden omdat ze een stopsignaal negeert, vertelt de politie haar dat de zojuist gepleegde overtreding een van haar minst zware is, aangezien ze verder nog onder meer autodiefstal, betaling met valse cheques en bedreiging op haar naam heeft staan. Dana wordt zonder pardon de cel ingegooid, ondanks haar protest dat ze nog nooit geweest is op het merendeel van de plaatsen die in de beschuldiging worden genoemd. Ze gebruikt het ene telefoontje dat ze krijgt om haar vriend Bridger te bellen. Deze doet wat hij kan om haar uit de cel te krijgen, maar toch duurt het nog vier lange dagen voor ze weer op vrije voeten is en ze hoort wat er gebeurd moet zijn: ergens in het land leeft iemand onder haar naam en de lange lijst misdaden die hij heeft gepleegd, is bij haar terecht gekomen. Bridger en Dana horen dat ze van de politie weinig te verwachten hebben en dus besluiten ze zelf achter de dief aan te gaan. Deze Peck Wilson is echter niet van plan zijn leven in luxe op te geven in ruil voor wat rechtvaardigheid.

Belemmering zonder handicap

Boyles mening is dat het vermogen van mensen om gebeurtenissen te verzinnen, altijd achterblijft bij de werkelijkheid. Vaak voegt hij daar in zijn realistisch ogende romans een onconventioneel element aan toe; in Talk talk is dat element de persoon Dana Halter. De vrouw is, sinds een zware ontsteking die in haar jeugd plaatsvond, doof. Zonder teveel nadruk te leggen op haar doofheid of deze zelfs maar een keer te omschrijven als een handicap, loodst de auteur zijn lezers door het leven van zijn hoofdpersoon. Door een breed scala aan hulpmiddelen, waaronder een mobiele telefoon die inkomende gesprekken omzet in tekst, weet Dana zeer zelfstandig te zijn, ook al is ze voor de directe communicatie beperkt tot het Sign, de gebarentaal:

Talk talk. That was what happened when the deaf got together, a direct translation into English – they talked a lot, talked all the time, talked the way Bridger was talking now, only with their hands. Index finger of the four hand at the mouth, tapping, tapping to show the words coming out. When deaf get together talk talk all the time.

Page-turner

Salman Rushdie zei over zijn collega Boyle: “Zijn werk borrelt van leven, taal, komedie, energie en andere rariteiten.” Boyle is een van die auteurs die het vermogen hebben het geschreven woord in een ritme te dwingen dat de lezer aangrijpt en dat er daardoor voor zorgt dat die lezer het boek nog slechts met moeite neer kan leggen. Hij stelt dan ook dat dit vermaak het hoogste doel is van literatuur:

Literature can be great in all ways, but it’s just entertainment like rock’n’roll or a film. It is entertainment. If it doesn’t capture you on that level, as entertainment, movement of plot, then it doesn’t work.

Het is vreemd om bij die stelling stil te staan, wanneer door de lezer steeds meer gezocht wordt naar diepere lagen, naar onderbouwde complottheorieën en vernieuwingen, maar Boyles gelijk valt ergens niet te ontkennen. Het doel van de meeste literaire romans is nog altijd de mens te vermaken – het feit dat Talk talk uitstijgt boven het oppervlakkig vermaak, is een extra verdienste die Boyle gelukkig uitmuntend beheerst.