Film / Films

verlies en ontreddering

recensie: Mother of Mine (Äideistä parhain)

De Finse jongen Eero (Topi Majaniemi) heeft het tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar te verduren. Zijn vader vertrekt naar het front om te vechten tegen de Russen maar keert niet terug. Zijn moeder belandt in een depressie en besluit Eero op de boot naar Zweden te zetten. Daar aangekomen, wordt hij ondergebracht bij een kinderloos echtpaar. Nog nauwelijks is hij op zijn nieuwe bestemming uit de auto gestapt, of zijn pleegmoeder keert hem al de rug toe. In het huis worden de meisjesjurkjes snel opgeborgen. De boodschap is duidelijk. Een jongen is niet gewenst.

In de Tweede Wereldoorlog viel Rusland tot tweemaal toe Finland binnen. Meer dan 70.000 Finse kinderen werden ten tijde van de belegering geëvacueerd. Ze vonden onderdak in Zweden, Noorwegen en Denemarken, bij pleegouders en in weeshuizen. Met Mother of Mine vertelt regisseur Klaus Härö het verhaal van een van die kinderen.

~

De film begint in het heden. Als de volwassen Eero bericht krijgt dat zijn pleegmoeder is overleden, besluit hij naar Zweden af te reizen om de begrafenis bij te wonen. Terug in het huis van zijn pleegfamilie, ontvouwt zich het verleden in flashbacks. Opvallend is dat de scènes in het heden in zwart-wit zijn gefilmd, en de scènes die zich afspelen tijdens de oorlogsjaren in kleur. In het heden confronteert Eero zijn echte moeder met zijn traumatische ervaringen. De zwart-wit beelden lijken te willen benadrukken dat de band tussen moeder en kind al jaren geleden verstoord is geraakt.

Wisselende loyaliteit

~

De Tweede Wereldoorlog fungeert in Mother of Mine voornamelijk als couleur locale. Het is vooral een film over een jongetje dat worstelt met zijn wisselende loyaliteit jegens zijn moeder in Finland en zijn pleegmoeder in Zweden. De nadruk daarbij ligt op de band die langzaam ontstaat tussen de ontheemde Eero en de stugge pleegmoeder Signe (Maria Lundqvist), die zelf een dochter verloor, maar uiteindelijk haar hart voor de jongen weet te openen en haar liefde over hem uitstort.

De eenzaamheid van Eero, de afstand die Signe bewust houdt -bang als ze is opnieuw een kind te verliezen- en de langzame toenadering tussen de twee, leveren bij tijd en wijle een meeslepende film op. Er zijn mooie beelden van het weidse Zweedse landschap en de woeste kust, waar Signe haar dochter verloor en Eero menig uur doorbrengt verscholen in een bunker. Ze benadrukken het gevoel van verlies en ontreddering van de personages.

Niet overtuigend

~

Het is jammer dat de muziek een te dominante rol speelt in Mother of Mine. Keer op keer als het de personages even te veel wordt, zwellen de violen aan. Vaak dreunt er zelfs een heel orkest mee. Het versterkt het idee dat we het allemaal heel zielig moeten vinden voor de arme Eero. Het verhaal is daarnaast niet geheel overtuigend. De omslag die Signe maakt, van weinig liefdevol naar moeder van het jaar, is moeilijk om mee te voelen. Ook het gemak waarmee Eero en zijn echte moeder alle misverstanden voor het einde van de film keurig uit de wereld helpen, is allemaal iets te veel van het goede. Er wordt werkelijk niets aan de verbeelding van de kijker overgelaten, waardoor Mother of Mine meer op een Ware Woensdagavond film van RTL4 lijkt, dan op een meeslepend oorlogsdrama.