Pim Fortuyn daalt neer in Schiedam

Acteur Helmert Woudenberg brengt nu een eerbetoon – hoewel het zo niet mag heten – aan ‘Pim’. In de voorstelling, eenvoudigweg Fortuyn geheten, vertelt de acteur in chronologische volgorde zijn levensverhaal. Daarbij wordt gepsychologiseer – bij voorkeur van de koude grond – geenszins geschuwd. We leren Fortuyns moeder kennen als een vrijdenkster die verandering nastreefde, en die zich niet liet kisten door het establishment. Zijn vader staat daar tegenover als iemand die vooral de lieve vrede bewaarde. Vader hanteerde meer het poldermodel, zogezegd. Het laat zich raden naar wie Fortuyns liefde uitging. Fortuyn zelf wordt door Woudenberg gepresenteerd als het buitenbeentje dat nergens werd geaccepteerd – in zijn familie, op school, tijdens zijn wetenschappelijke carrière, in de liefde en in de politiek: altijd weer werd hij gemeden, uitgekotst, weggepest.

Neergedaalde messias

De première van het stuk was afgelopen vrijdag in Schiedam. Daarbij waren broers en oud partijleden van Fortuyn aanwezig – en voor het merendeel van de bezoekers leek de bijeenkomst vooral een reünie. Zo liep (hé Henk, ben je er ook’) het begin (‘Ach, hoe gaat het nu? Last van je lever? Gewoon lekker doordrinken hoor’) nogal vertraging op (‘Jij ook nog een gelukkig nieuw jaar gewenst!’) doordat mensen niet hun plaatsen, maar vooral elkaar opzochten.

Een glimp van Fortuyn straalde in Schiedam af op Woudenberg, die sterk aan de politicus Fortuyn deed denken zonder in persiflage of maniertjes te vervallen. Tijdens de voorstelling werden zelfs volop fototoestellen tevoorschijn gehaald, en tijdens een toast na afloop in de foyer, stelde een kordate vrouw hem gerust: “Dit keer krijg je geen taart hoor”, verwijzend naar de met poep en kots gevulde taarten die Fortuyn tijdens een persconferentie over zich kreeg uitgesmeerd. Woudenberg was voor een avond een beetje Pim – de neergedaalde messias.

Shoppen

Het is typerend voor zowel het publiek als de voorstelling: Fortuyn is geen groots kunstwerk met diepere lagen en meervoudige betekenissen. Wel is Fortuyn een goed geacteerde en sterk vertelde voorstelling. Doordat Woudenberg het verhaal als een chronologische geschiedenis vertelt, wordt het evenwel te oppervlakkig, maar het publiek herkent er veel in. Hoewel: er wordt naar hartelust geshopt: de homo-erotische passages laten de meesten langs zich afglijden (of worden benut om nog maar eens een foto of dertig te schieten), maar zodra er weer de ‘Pim’ staat die zo bewonderd werd, veert de zaal op.

Voor iedereen die ‘Pim’ kende – of meende te te kennen – vertelt Woudenberg een aangrijpend verhaal – er werd althans menig traantje weggepinkt in Schiedam. Verder was Ik, Pim als titel misschien passender geweest. Hoewel goed gespeeld biedt de avond niet veel meer dan het geromantiseerde en gepsychologiseerde levensverhaal van Fortuyn – en dat had hij zelf vast boeiender verteld.

Fortuyn is nog te zien tot en met 15 mei. Klik hier voor meer informatie