Bloedstollende vertelling over eerwraak

Hoog op het podium hangen meterslange jurken aan kleerhangers. Het zijn de vrouwen die geen stem hebben binnen een door mannen gedomineerde gemeenschap, slachtoffers van een diepgewortelde traditie. Vrouwen die vermoord zijn door hun vader, broer of man om de familie-eer te redden: Is.man gaat over eerwraak.

Weerzin en ongeloof

‘Ik wil mij uitleggen’ zegt de dader aan het begin van zijn verhaal. Wat volgt is een bloedstollende monoloog die weerzin teweeg brengt, ongeloof. Hoe kan iemand zijn eigen kind ombrengen? Het is het verhaal van het onschuldige kind Groenoog dat dwars door haar vader heen kijkt. Er wordt verteld over haar moeder die buiten haar schuld de familie-eer bezoedelt en daar op een gruwelijke manier voor moet boeten. Het opmerkelijke van deze theatertekst zit hem in wat de man -die door zijn vader tot deze daad is aangezet- nog meer verteld. Zonder dat Roosen een misdaad goedpraat, laat ze de dader een beeld schetsen van de achtergrond waartegen deze daad tot stand is gekomen. De immense druk die familie en gemeenschap op de man uitoefenen. Het web van intriges en beschuldigingen waarin de dader verstrikt raakt, maar ook hoe het Nederlands Justitieel apparaat geen enkele vat krijgt op dit cultureel verschijnsel. Wat acteur Youssef Idilbi in zijn opmerkelijk heldere vertolking vooral naar voren brengt is de onontkoombaarheid van deze gruweldaad. Is er door de gemeenschap eenmaal besloten tot deze daad, dan zal zij uitgevoerd worden.

Hoop op uitbanning

Een zingende muzikant en een derwisjdanser voegen op eigenzinnige wijze iets toe aan het toneelbeeld en de sfeer. Vooral de aanwezigheid van de muzikant is krachtig. Toch schort aan de vorm van Is.man het een en ander. Naast Idilbi is een amateurrol weggelegd voor een heuse Turkse adviseur culturele diversiteitsvraagstukken. Waarom deze gelegenheidsacteur, die bijna de hele voorstelling met de rug naar de zaal zit, aan deze productie is toegevoegd, is een raadsel. Idilbi richt in zijn monoloog als zoon weliswaar een aantal keer het woord tot deze vader, maar omdat de man zich pas helemaal aan het eind tot de zaal richt roept deze figuur een gevoel van overbodigheid over zich af. Zo krijgt de naar ons toegekeerde rug zelfs iets van een stoorzender.

Mooi is wel weer hoe aan het eind van de voorstelling de hoop op uitbanning van de eerwraaktraditie zichtbaar wordt. Het broertje van de vermoorde Groenoog stelt vragen. Waarom is zijn zusje dood, wat deed zijn moeder verkeerd? Niet bevredigd door de antwoorden neemt hij de rol van zijn vader over in het familieberaad. Maar wel met een nieuwe insteek. Zijn andere zusje blijft hoe dan ook leven, familie-eer of niet.

Tournee t/m 11 april 2007. Kijk
hier voor meer informatie.