Hollywood in Mongolië
Een té sterke Hollywoodmoraal ondermijnt Otto Bells fascinerende documentaire over de dertienjarige adelaarsjaagster Aisholpan.
Aisholpan is een dertienjarig meisje dat met haar vader, moeder, zusje en broertje in het Altajgebergte leeft. Van oudsher jagen de mannen in haar familie met steenarenden. Aangezien Aisholpan een meisje is en tiener bovendien, ligt een toekomst als adelaarsjaagster niet bepaald in de lijn der verwachtingen. Haar vader denkt daar echter anders over en stimuleert zijn dochter om datgene te gaan doen wat tegen de heersende conventies van zijn nomadenstam ingaat: adelaarsjaagster worden en het jaarlijkse adelaarsfestival in Bajan-Ölgi winnen.
Filmische documentaire
Star Wars-ster Daisy Ridley verzorgt de voice-over in deze documentaire, die zo filmisch oogt dat het totaalproduct eerder aan een speelfilm dan aan een documentaire doet denken. Interviews met stamoudsten waarin zij de mening ventileren dat een vrouw zich met het theewater en het melken van koeien bezig moet houden, in plaats van met het jagen met steenarenden, plaveien de weg voor de centrale boodschap. Die luidt dat je toch altijd kunt bereiken wat je wilt bereiken, ondanks alle tegenstand die met een buitenstaanderspositie gepaard gaat.
In de drie bedrijven – het eind van iedere akte wordt iedere keer netjes geaccentueerd door een heuse set piece – zien we Aisholpan een adelaarsjong weghalen uit een nest halverwege een steile berghelling (1), de show stelen tijdens het jaarlijkse adelaarsfestival in Bajan-Ölgi (2), en op vossenjacht in bergketens waar het veertig graden vriest (3). Die vossenjacht is het laatste dat ondernomen moet worden om de kleingeestige dorpsoudsten voor eens en altijd te bewijzen dat ook vrouwen geschikt zijn om met adelaars te jagen. Sterker nog: dat ze daar misschien wel beter in zijn dan mannen.
Hollywoodmoraal
Het is jammer dat de mooi geschoten beelden ondermijnd worden door een moraal en een verhaalstructuur die de gemiddelde kijker al een keer of duizend voorbij heeft zien komen. The Eagle Huntress was een mooier product geweest als regisseur Bell zich had beperkt tot het vastleggen van de culturele traditie, of zich had geconcentreerd op de band tussen Aisholpan en haar vader, zonder deze op een oppervlakkige en kunstmatige manier in een algemeen westerse verhaalconstructie in te bedden en van een Hollywoodmoraal te voorzien. De bijzonderheid schuilt namelijk in het feit dat een dertienjarig meisje zo veel talent voor het jagen met adelaars heeft en niet in het bewezen ongelijk van een stel oude mannen dat niet verder kijkt dan hun misogyne neus lang is.
