Blijven dwalen in liefde

Het oeuvre van Haruki Murakami heeft in de afgelopen decennia over de hele wereld aan liefhebbers gewonnen. Norwegian Wood was de grote doorbraak in 1987, later volgden onder andere Kafka op het strand en de imposante trilogie IQ84. Zeven korte verhalen, die Murakami al in 2013 en 2014 schreef, zijn nu voortreffelijk in het Nederlands vertaald door Jacques Westerhoven.

Weerloze schelpen

De verhalen in Mannen zonder vrouw gaan over liefde, eenzaamheid, verwondering en moedeloosheid. De hoofdpersonages van Murakami zijn denkers, geen doeners. Het leven overkomt ze, anderen hebben de regie. Karakters die een innige band met elkaar hebben opgebouwd, zien elkaar soms van de ene op de andere dag niet meer. De personages van Murakami zijn als schelpen op een strand, die door de golven van het leven bijeen worden gebracht en van elkaar worden verwijderd.

De meeste van de nieuwe verhalen spelen zich af in de vertrouwde microkosmos van Murakami. Zelfmoorden zijn aan de orde van de dag, dieren vertolken een belangrijke symbolische functie en de referenties naar The Beatles zijn ook weer overduidelijk. De Japanse setting van veel van de verhalen geeft je het gevoel dat je als antropoloog een andere wereld bestudeert, maar de universele waarden in de literatuur van Murakami doen je telkens weer beseffen dat ieder karakter dichter bij je staat dan je aanvankelijk had aangenomen.

Alles is liefde

In deze nieuwe bundel behandelt Murakami nieuwe en oude liefdes, eerste en laatste liefdes en vooral ook liefdesverdriet, of juist het gebrek eraan. In Een onafhankelijk orgaan raakt de hoofdpersoon bevriend met cosmetisch chirurg Tokai, voor wie het vanzelfsprekend is om twee of drie vriendinnen tegelijk te hebben. Tokai heeft eindeloos veel affaires zonder ooit zijn hart te verliezen, totdat het onvermijdelijke gebeurt. Hij verliest zich in een onbereikbare vrouw en haar afwijzing is het begin van zijn einde.

In Kino draait het om een man die heeft verzuimd om te rouwen om een stukgelopen relatie, terwijl het in Sheherazade gaat om een onschuldige jeugdliefde en een mysterieuze affaire tegelijk. In Drive My Car confronteert Murakami ons met een platonisch samenzijn. Duidelijk is dat Murakami één van zijn meest voorname thema’s op de voor hem kenmerkende manier opnieuw onder het licht heeft gebracht.

Voor wie nog nooit Murakami heeft gelezen, zijn deze korte verhalen ideaal om daarmee te beginnen. Voor wie alles van de Japanner tot op heden heeft verslonden, is ook deze bundel onmisbaar. Het enige dat Murakami kan worden verweten, is dat hij met deze publicatie zichzelf weinig heeft vernieuwd en vooral op dezelfde wijze als voorheen is verdergegaan. Maar maakt dat uit, als de verhalen van zulke uitzonderlijke kwaliteit zijn? De stijl en inhoud van Murakami’s werken is uniek en hij zal zijn eigen universum blijven uitdiepen.