Japans slagwerk met een moderne twist

De groep Tenko werd in 1987 opgericht door klassiek danser en choreograaf Isaya Mondori. Mondori zocht naar een individuele dansstijl en vond in de taiko-drum – een lage, schuingeplaatste grote drum, die wijdbeens bespeeld wordt – het instrument om zijn dans actiever en energieker te maken. Al eeuwenlang is het bespelen van de taiko een belangrijk onderdeel van de Japanse cultuur; Mondori en zijn groep Tenko geven aan deze oude Japanse muziekkunstvorm een moderne draai. Zo bestaat Tenko op dit moment uit elf hippe jonge muzikanten van rond de twintig jaar: zeven mannen en vier vrouwen. In traditionele Japanse slagwerkgroepen spelen echter geen vrouwen mee. Bovendien is het ritme van de nummers niet altijd puur Japans en worden er ook niet-Japanse instrumenten gebruikt

Virtuoze trommelaars

Tenko bespeelt ook in Maido Maido! weer een scala aan slagwerkinstrumenten. Zo maakt de groep gebruik van de westerse hi-hat en kickpedals, de Peruaanse cagon en de Turkse darbuka (een lichte, kelkvormige aluminium trommel). Ook de klanken van de voorstelling komen van over de hele wereld. Het openingsnummer Tepapa is bijvoorbeeld door Latijns-Amerikaanse ritmes gevoed en Dan-Para-Hana wortelt in Koreaanse muziek. Zo hier en daar klinkt zelfs moderne J-pop (vrolijke Japanse popmuziek) in de liedjes door. Maar alles draait toch wel om de taiko en om de kleinere Japanse drums, zoals de hooggestemde shimedaiko’s en de lager gestemde okedodaiko’s, die door de muzikanten gedragen worden. Deze verscheidenheid aan drums maakt een grote intensiteit en klankrijkdom mogelijk; de slagen gaan soms door merg en been. Naast de trommels horen en zien wij ook andere Japanse traditionele instrumenten als de shamisen (driesnarige tokkelluit), de shakuhachi (bamboefluit) en de chappa (een soort kleine metalen bekken). Deze instrumenten geven een vredig tegengewicht aan al het percussiegeweld.

Genot voor zintuigen

Maido Maido! duurt in totaal twee uur, met een kwartier pauze. Dit is net een mooie lengte, want hoe indrukwekkend en afwisselend het programma ook is, twee uur trommelgeweld is best zwaar voor de oren. Dit betekent niet dat de voorstelling geen genot voor de zintuigen is, integendeel! De ontwapenende muzikanten zien er prachtig uit, de danspassen zijn perfect gechoreografeerd, de opzwepende liedjes doen je op je stoel heen en weer wippen en er wordt regelmatig flink gelachen. Het programma is afgewisseld qua tempo, ritme en diepgang. Er is dan ook plaats voor een traditionele Kabuki-vertelling en ritmes uit de popmuziek, voor visueel spektakel en kleine grapjes. Maar het meest indrukwekkend is het schijnbare gemak waarmee de muzikanten ritmisch en expressief de drums bespelen. Ze moeten ontzettend veel discipline en uithoudingsvermogen hebben om gedurende twee uur zo’n goedgestructureerde show neer te zetten.

Andere slagwerkgroepen

Andere Japanse slagwerkgroepen als Kodo, Yamato en Ondekoza treden momenteel ook op met shows waarin ze een eigentijdse draai aan traditionele Japanse slagwerkvormen geven. Een daarvan, de groep Kodo, heeft kort geleden meegewerkt aan een lied van Bløf. In vergelijking met Tenko concentreert Kodo, en ook Ondekoza, zich echter meer op het drummen dan op de show eromheen. Hierdoor raken deze voorstellingen meer in het hart: de ritmes zijn puurder, en door de repetitie van drumslagen raakt het publiek net als de muzikanten in een soort van trance. Bij Yamato en Tenko is er te veel afleiding door de showelementen en de humor om echt in die staat van beroering te raken.

Een belevenis

Tenko maakt op spiritueel niveau minder indruk dan Ondekoza en Kodo, maar munt wel uit in enthousiasme, virtuositeit en humor. En dat maakt een hoop goed. Bovendien is de fantastische beheersing van de taiko een ware belevenis die je live moet meemaken.

Maido Maido! speelt nog tot en met 2 april 2006. Kijk hier voor een uitgebreide speellijst.